پیش خرید خانههای بهشت
یکی از دوستان قدیمی و متدیّن بنده در یکی از خیابان های شهر تهران مغازه پارچه فروشی داشت. از میدان قیام تا میدان گمرک مغازه ای شهره به مشتری زیاده، و به همین دلیل درآمد خیلی خوبی داشت. بیشتر متدیّنان و افراد مذهبی بازار تهران به دلیل منصف بودن و کیفیّت خوب اجناس، از مغازۀ ایشان خرید می کردند.
ایشان در سن 85 سالگی فوت کرد. چند سال بعد نوۀ ایشان را در مسجد گوهرشاد مشهد دیدم. پس از احوال پرسی، راجع به آن مرحوم سوال کرده و گفتم: پدربزرگ شما برای ثروت و اموالش چه وصیّتی کرده است؟ او گفت: ایشان در زمان حیات خود به زندگی تمام فرزندانش رسیدگی کرد و به پدرم و عموهایم خانه و مغازه و سرمایه داد و اجازه نداد بعد از مُردنش کسی نیازمند به ارث باشد و اصلاً ارثی هم باقی نگذاشت. حتی خانه ای که مادربزرگم در آن ساکن است و مغازه ای که در اختیار یکی از عموهایم هست، جزء ورثۀ آن مرحوم نیست. زیرا بعد از مرگ پدربزرگم، شبی همه فرزندان و ورثۀ ایشان جمع شدند و درب صندوق مدارک و اسناد ایشان را بازکردند و برگۀ وصیت نامه ای با این مضمون یافتند:
«بسم الله الرحمن الرحیم؛ من سپرده ای نزد هیچ بانکی نداشته و هیچ پولی در خانه یا به دست شخصی نداده ام. از سی سال پیش تاکنون که وصیت نامه ام را می نویسم، نزدیک حرم حضرت رضا(ع) نوَد یا صد باب [تردید از نقل کننده] خانه صدمتری ساخته ام و وسایل آن را نیز مهیاکرده ام و هرجا مطلع می شدم جوان متدینی می خواهد ازدواج کند، بدون این که خودش متوجّه شود، کار سامان دادن به زندگیش را به دوستی امین می سپردم، تا پس از ازدواج، خانه را در اختیار او قرار دهد و به دوست خود گفته بودم هرکسی از تو پرسید این خانه را چه کسی داده است؟ بگو خداوند مهربان! من ثروت پنجاه ساله ام را به حسنه تبدیل کرده ام و با خودم به سرای باقی می برم.»
این عمل، احسان به نزدیکان و تفضّل و بخششِ بی منّت به مردم است. چنان که خداوند متعال می فرماید:
الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ ثُمَّ لَا يُتْبِعُونَ مَا أَنْفَقُوا مَنًّا وَلَا أَذًى لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَلَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ[1]؛ «آنان که اموالشان را در راه خدا انفاق می کنند آن گاه به دنبال انفاقشان نه منّتی [بر نیازمند] می گذارند، و نه کاری که سبب آزار و رنج اوست انجام می دهند، برای آنان نزد پروردگارشان پاداشی شایسته است، نه بیمی بر آنان است، و نه اندوهگین می شوند.»
—————————————————————
[1]. بقره(2): 262.
برگرفته از کتاب اسلام دین آسان استاد انصاریان
رمزی که انسان را با امام حسین(علیه السلام) محشور می کند
چرا سورهٔ مبارکهٔ فجر چنین پیوند محکمی با امام حسین علیه السلام دارد؟ تا جایی که انس با این سوره و مداومت بر تلاوتش، مقام عظیم و درجه بهشت را به ارمغان می آورد! امام صادق (علیه السلام) فرمود: “هر کس در خواندن سوره فجر مداومت داشته باشد، با امام حسین علیه السلام در درجه اش در بهشت خواهد بود” (تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة، استرآبادی، علی، تصحیح حسین استاد ولی، قم، مؤسسة النشر الإسلامی، 1409 ق) اهل بیت عصمت علیهم السلام، راز این پیوند را در آیات پایانی سوره نشانی داده اند. از امام صادق (علیه السلام) روایت کرده اند که: «اقرءوا سورة الفجر فی فرائضکم و نوافلکم، فإنها سورة الحسین بن علی ” “سورهٔ فجر را در نمازهای واجب و مستحبتان بخوانید، زیرا این سوره، سوره حسین بن علی (علیهما السلام) است.” یکی از حاضران (ابو اسامه) پس از بیان امام صادق (علیه السلام) عرض کرد: چگونه این سوره، سوره امام حسین (علیه السلام) شده است؟ حضرت فرمود: مگر این بخش از آیه و کلام خداوند را نشنیده اید که می فرماید: “یا أیتها النفس المطمئنة ارجعی إلی ربک راضیة مرضیة فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی ” این آیه درباره حسین بن علی علیهماالسّلام است؛ چرا که آن بزرگوار صاحب نفس مطمئنه بود و از خدا راضی بود و خدا نیز از او راضی بود، و یاران آن بزرگوار از خاندان محمد (صلی الله و علیه و آله) از خداوند راضی بودند و خداوند نیز از آن ها راضی بود، و این سوره فقط درباره حسین بن علی و شیعیان او و شیعیان آل محمد (صلی الله و علیه و آله) می باشد.” (البرهان فی تفسیر القرآن، بحرانی، هاشم بن سلیمان، ج 5، ص: 658)
راه نجات از مال حرام
راه نجات از مال حرام
از على بن ابى حمزه روايت شده: دوستى داشتم از كاتبان بنىاميه، به من گفت از امام صادق برايم اجازه ملاقات بگير، از حضرت اجازه خواستم، امام براى ديدار با او اجازه داد، هنگامى كه وارد بر حضرت شد سلام كرد و نشست و گفت: من جزء افراد ادارى بنىاميه بودم و از طريق حكومت آنان به مال فراوانى دست يافتم و از اينكه اين ثروت را از كجا به دست مىآورم چشم پوشى داشتم! حضرت صادق (ع) فرمود: اگى بنىاميه نيروئى نمىيافتند كه براى آن نويسندگى كند، و غنيمت بياورد، و به سود آنان بجنگد، و در گروهشان قرار گيرد حق ما را از ما غارت نمىكردند، و اهل بيت پيامبر را از حقشان محروم نمىنمودند، قطعاً اگر مردم آنان را با آنچه داشتند وا مىگذاشتند چيزى جز اندك مالى كه داشتند نصيبشان نمىشد، بىترديد قدرت بنىاميه ناشى از قدرت مردمى بود كه به آنان پيوستند، و در همه زمينهها با آنان همكارى كردند! دوستم به حضرت صادق گفت: براى من راه خروجى از اين بن بستى كه دچار آن هستم وجود دارد، روزنهاى براى نجاتم از بار سنگين كه به دوش خود قرار دادهام هست؟ حضرت فرمود: اگر تو را در اين زمينهراهنمائى كنم مىپذيرى، و آنچه را بگويم انجام مىدهى، مىگفت: آرى انجام مىدهم، حضرت فرمود: از آنچه از ديوان بنىاميه به دست آوردهاى جدا شو و از اين گردونه حرام بيرون بيا، اگر صاحبان مال را مىشناسى مالشان را به آنان برگردان، اگر نمىشناسى از جانب آنان صدقه بده، من نزد خدا براى تو بهشت را ضمانت مىكنم. على بن ابى حمزه مىگويد: دوستم مدتى طولانى در سكوت فرو رفت سپس گفت:
آشنایی با فرقه های آمریکایی
آشنایی با فرقه های آمریکایی هیپی های صوفی نما: از صوفی ها در ایران تا هیپی ها در آمریکا اعضای فرقه هایی که در درون ایران نیز حضور دارند می توانند بامقایسه ای کوتاه به شباهت خود با ایشان پی ببرند.شاید صوفی گری در ایران شبیه ترین فرقه گرایی مشابه هیپی ها در آمریکا باشد.مقایسه فرقه ها با یکدیگر نشان می دهد که معادلات فرقه گرایانه مانند مهره هایی هستند که با یک نخ تسبیح به یکدیگر مربوط می گردند. فرقه گرایی جغرافیا و حد مرز نمی شناسد چرا که بررسی فرقه ها در آمریکا،هند،اروپا و حتی ایران نشان می دهد که تسخیر ذهن انسان ها به دلیل فطرت مشترک ایشان، اقدامات مشابهی را می طلبد. مطالب زیر به دو فرقه آمریکایی اشاره دارد اما اعضای فرقه هایی که در درون ایران نیز حضور دارند می توانند بامقایسه ای کوتاه به شباهت خود با ایشان پی ببرند.شاید صوفی گری در ایران شبیه ترین فرقه گرایی مشابه هیپی ها در آمریکا باشد. در اواخر دهه 1960 و دهه 1970، یک بحران عمیق اجتماعی، خصوصا در میان جوانان، در ایالات متحده آمریکا شکل گرفت. بیکاری، اختلاف طبقاتی شدید، بی عدالتی، بی اعتمادی به سیاستمداران، سرخوردگی های عمومی، نداشتن چشم اندازی روشن و خصوصا فساد اقتصادی، اجتماعی و اخلاقی بویژه در میان دولتمردان شرایط نابسامانی را بوجود آورده بود. محصول این شرایط رشد فرقه های متعدد و همچنین رشد جوامع هیپی و گسترش فرهنگ هیپی در میان جوانان ناراضی بود. جوامع و فرقه های هیپی ابتدا به صورت خودجوش شکل گرفتند. هر جامعه هیپی با دیگری متفاوت بود.
معناى همكفو بودن در ازدواج
ممكن است كه پدرى به دختر بيست سال خود بگويد كه شما با يك مرد پنجاه ساله ازدواج بكنيد، و آن دختر هم بگويد، نمى خواهم با چنين فردى ازدواج كنم؛ چون سن او خيلى زياد است، و من حس مى كنم كه او نمى تواند به نيازها، عواطف و محبت هايم پاسخ مناسب بدهد. او مى تواند چنين بگويد؛ چون ازدواج از روى اجبار، شرعى نيست. ولى اگر پسرى، و يا دخترى بخواهند ازدواج نامناسب بكنند. حالا كه زمين ديدنى ها براى كل مردم كر زمين آزاد شده و آدم مى تواند به راحتى هر كسى را ببيند، ممكن است جوانى عاشق يك دختر يهودى بشود كه همكلاسش است، و يا عاشق دخترى بهايى بشود، و يا نه، پسر بهايى، عاشق دخترى مسلمان بشود. در چنين جايى، پدر مىتواند از ولايت خود استفاده بكند و جلوى اين ازدواج را بگيرد، و اگر آن دختر و پسر ازدواج بكنند، در حالى كه پدر و مادر ناراضى هستند، آنها عاق مى شوند. ازدواج با بهايى كه باطل است و عقد با او واقع نمىشود، و چنين ازدواجى زناى دايم مىشود. ازدواج با جوان بىدينى كه ضروريات دين را قبول ندارد، و مىگويد، من قرآن را، و يا پيغمبر را، و يا امام حسين را قبول ندارم و خلاصه، من دين را قبول ندارم، هم باطل است، و اگر به هزار محضر بروند، و آنها هم بين اين دو عقد بخوانند، آن عقد بسته نمى شود، و آن دو نسبت به هم نامحرم باقى مى مانند، و اگر هم بچه دار شوند، آن بچه هم حرامزاد قطعى مى شود. بنابراين، بايد حريم ها حفظ بشود.
اين مسايل را من از اين جهت گفتم كه يك وقت كسى فكر نكند كه اسلام مى گويد، وقتى خانواده به دختر گفتند، با اين مرد شصت ساله ازدواج بكن، او بايد به اين ازدواج تن در دهد. نه، چنين نيست. در ماجراى ازدواج هاجر با ابراهيم، اين هاجر بود كه با ميل و با انتخاب خود، اين ازدواج را انتخاب كرد.
اگر قضى انتخاب خود در ميان باشد، و انتخاب هم درست باشد و بعد هم دختر بگويد، من فقط به خاطر عواطف و احساساتم، به اين ازدواج راضى نمى شوم؛ براى اين كه من مى دانم كه اين مرد هشتاد ساله پاسخگوى حالات من نيست؛ بلكه با انتخاب خودم مى خواهم با اين مرد ازدواج بكنم، آن دختر چنين حقى دارد؛ چون اسلام در جايى به كسى زور نمى گويد؛ چون خود آن دختر مى خواهد اين ازدواج انجام شود.
آنچه اسلام آن را براى ازدواج محور قرارداده، همكفو بودن است، چه در سن، و چه در قيافه، و چه در خانواده. ممكن است يك پسر خيلى خوش اندام باشد و چهر زيبايى هم داشته باشد، و مادرش بگويد، بايد با دختر خالهات ازدواج كنى، و من به ازدواج تو با غير دخترخاله ات، رضايت نمى دهم، و دختر خال آن پسر هم دو سال از پسر كوچكتر است؛ پسر بيست سالش است و دختر خالهاش هجده سال دارد. علاوه بر اين، دماغ اين دختر كج است، و لبى بىتناسب قيافه خود دارد. آيا بر اين پسر واجب است كه با اين دختر ازدواج بكند؟ و ممكن است دختر خيلى زيبا باشد، و پدر بگويد، بايد با پسر برادر من ازدواج بكنى، و پسر برادر؛ يعنى پسرعموى دختر هم هيچ امتياز و قيافهاى نداشته باشد، آيا اين دختر بايد به اين ازدواج تن در دهد؟ مى گويم، نه. دين مىگويد، ملاك ازدواج، همكفو بودن است. اين كه رسم قبيله و عشير ما اين است. اصلًا دين اين رسمها را قبول ندارد. دين آزادى، اختيار و انتخاب را به معناى الهىشان قبول دارد، و بعد هم ازدواجهاى زورى و اجبارى، در دين باطل است. اما هنوز در كشور ما، ازدواج نامناسب، زياد هست. مىگويند، رسم قبيل ما اين است كه دخترعمو و پسرعمو در عقد هم دربيايند؛ چون عقد دخترعمو و پسرعمو در آسمانها خوانده شده است. مگر آسمانها جاى دفتر ازدواج است؟ دفتر ازدواج، متعلّق به زمين و زير نظر دفتر دادگسترى است. خدا در آسمانها دفتر ازدواج ندارد. هر كس كه گفته عقد دخترعمو و پسرعمو در آسمانها خوانده شده، سخن غلطى گفته است؛ همچنين اين سخن كه رسم طايف ما اين است نيز سخن نادرستى است.
برگرفته از کتاب ايمان و آثار آن نوشته استاد انصاریان