حکایت گمراه کردن عابد از راه نماز
ثقه الاسلام کلینى در کتاب شریف «روضه کافى» که آخرین بخش از کتاب باعظمت اوست از حضرت صادق(علیه السلام) روایت مى کند: عابدى از کثرت عبادت پشت ابلیس را شکست. روزى لشکرش را خواند و گفت: کدام یک از شما مى توانید این عابد را از گردونه عبادت خارج کنید؟
هرکس مکر و حیله خود را بیان کرد ولى مقبول نیفتاد تا یکى از آنان گفت: من او را از راه نماز گمراه مى کنم. حیله او را پسندید و وى را مامور به گمراهى کشیدن عابد کرد! مامور ابلیس نزدیک صومعه عابد آمد و با نشاطى کم سابقه مشغول عبادت شد و چنان خود را غرق در عبادت نشان داد که عابد مهلت نمى یافت سبب نشاطش را در کثرت عبادت و خسته نشدن بپرسد. عابد منتظر فرصت بود تا در فرصتى مناسب علت نشاط و کثرت عبادت او را پرسید.
پاسخ داد: من گناهى مرتکب شدم و پشیمان شدم، پشیمانى از گناه مرا آنچنان در گردونه عبادت قرار داد که نه از کثرت عبادت خسته مى شوم و نه نشاطم را از دست مى دهم! عابد در این زمینه بى آن که عاقلانه بیندیشد و فکر کند که اگر در حال گناه مرگش از راه برسد چه خواهد شد؟ از او راهنمایى خواست. مامور ابلیس او را تشویق به زنا با زنى بدکار که در شهر معروف به بدکارى بود کرد. عابد نزد آن شتافت. زن با دیدن چهره معصوم و ملکوتى عابد از حضور عابد در محلّه بدکاران شگفت زده شد و بنظر آورد که عابد ساده دل فریب خورده، به او گفت: اى عابد! انسان هرگز با گناه به مقام عبادت و مرتبه قرب نمى رسد، کسى که تو را تشویق به این عمل کرده، قصدش انحراف و گمراهى تو بوده. گناه عامل سقوط است نه وسیله صعود.
اکنون به صومعه خود باز گرد که تشویق کننده را نخواهى یافت، چون او را نیافتى یقین کن که شیطان بوده. عابد با بیدارى باز گشت، آن چهره شوم را ندید. از این که آن زن سبب شد که دامنش به گناه آلوده نشود بسیار خوشحال شد. از طرفى همان شب آن زن از دنیا رفت. خدا به پیامبر زمانش خطاب کرد: با مردم در تجهیز جنازه او حاضر شوید، زیرا به خاطر هدایت یکى از بندگانم همه گناهانش را بخشیدم و از او درگذشتم و او را مورد آمرزش و رحمت خود قرار دادم.
? برگرفته از کتاب عرفان اسلامی اثر استاد حسین انصاریان
امام حسين عليه السلام و دعاى عرفه از دیدگاه استاد انصاریان
.. يكى ديگر از معجزات ابى عبدالله عليه السلام، دعاى عرفه است، زيرا اگر كسى دو صفحه اول دعاى عرفه را كه متعلق به 1500 سال پيش است به كسى بدهد كه معناى آن را مى فهمد و بگويد اين اثر از كيست؟ مى گويد نوشته یک استاد بزرگ دانشگاه علوم پزشكى است كه بدن انسان را تشريح كرده و اجزاى مختلف جمجمه، چشم، گوش و … را ثبت كرده است.
دعاى عرفه امام حسين عليه السلام
امام حسين عليه السلام در روز عرفه بسيار خاشعانه در حالى كه اشك از ديده هاى مباركش جارى بود، زمزمه نمود:
«اللَّهُمَّ اجْعَلْنى اخْشاكَ كَانّى اراكَ وَ اسْعِدْنى بِتَقْواكَ وَ لاتُشْقِنِى بِمَعْصِيَتِكَ وَخِرْ لى فى قَضائِكَ وَ بارِكْ لى فى قَدَرِكَ حَتَّى لا احِبُّ تَعْجيلَ ما اخَّرْتَ وَ لا تَأْخيرَ ما عَجَّلْتَ …»(1؛ “خدايا! چنانم كن كه از تو بترسم، گويا كه تو را مى بينم و با پرهيزگارى مرا خوشبخت گردان و به نافرمانى ات بدبختم مكن و خير در قضايت را برايم اختيار كن و به من در تقديرت بركت ده، تا تعجيل آنچه را تو تأخير انداختى نخواهم و به تأخير آنچه را تو پيش انداختى، ميل نكنم…".
عفو پروردگار در شامگاه عرفه
در شامگاه عرفه به عفو از گذشته و تدبير در آينده، بشارت داده شده است.
حضرت صادق عليه السلام در اين زمينه مى فرمايد:
بار سفر حج گزار و ضمانت آن بر خداست. هرگاه وارد مسجد الحرام شود، خداوند دو فرشته بر او مى گمارد كه طواف و نماز و سعى او را نگهدارند، شامگاه عرفه بر شانه راست او مى زنند و به او مى گويند: فلانى! از آنچه گذشته است كفايت شدى، ببين در آينده چگونه خواهى بود؟(2
پی نوشت:
________________________________
1) بحار الأنوار: 95/ 218، باب 2، ذيل حديث 3؛ البلد الأمين: 253.
2) بحار الأنوار: 96/ 8، باب 2، حديث 18؛ المحاسن: 1/ 63، حديث 112.
منابع:
کتاب، معرفت دينى.
کتاب، تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج 12
نوشته: استاد حسین انصاریان
فلسفه روز عرفه چیست ؟
فلسفه روز عرفه چیست ؟
روز عرفه از اعیاد عظیم است اگر چه به اسم عید نامیده نشده و روزی است كه حق تعالی بندگان خویش را به عبادت و طاعت خود فراخوانده و سفره های جود و احسان خود را برای ایشان گسترانیده و شیطان در این روز خوار و حقیرتر و رانده تر، و در خشمناك ترین اوقات خواهد بود، و روایت شده كه حضرت امام زین العابدین علیه السلام در روز عرفه صدای سائلی را كه از مردم كمك می نمود شنید، و به او فرمود: وای بر تو آیا از غیر خدا سوال می كنی در این روز و حال آن كه امید می رود در این روز برای بچه های در شكم كه فضل خدا شامل آنها شود و سعید گردند …
پس در این روز در زیر آسمان روند و اعتراف و اقرار كنند نزد حق تعالی به گناهان خود تا سعادتمند گردند به ثواب عرفات و گناهانشان آمرزیده گردد و مشغول گردند به اعمال و ادعیه عرفه كه از حجج طاهره علیهم السلام روایت شده است؛ برای اطلاع بیشتر به كتاب مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی اعمال روز عرفه مراجعه نمایید.
عرفات نام جایگاهی است كه حاجیان در روز عرفه (نهم ذی الحجه) در آنجا توقف می كنند و به دعا و نیایش میپردازند و پس از برگزاری نماز ظهر و عصر به مكه مكرمه باز میگردند و وجه تسمیه آنرا چنین گفته اند كه جبرائیل علیه السلام هنگامی كه مناسك را به ابراهیم می آموخت، چون به عرفه رسید به او گفت «عرفت» و او پاسخ داد آری، لذا به این نام خوانده شد.
و نیز گفته اند سبب آن این است كه مردم از این جایگاه به گناه خود اعتراف میكنند و بعضی آن را جهت تحمل صبر و رنجی میدانند كه برای رسیدن به آن باید متحمل شد. چرا كه یكی از معانی «عرف» صبر و شكیبایی و تحمل است. (1)
حضرت آدم (ع) در عرفات:
فَتَلَقی آدَمُ مِنْ رَبِّه كَلماتًُ فتابَ عَلیهِ اِنَّه’ هو التَّوابُ الرّحیمْ
آدم از پروردگارش كلماتی دریافت داشت و با آن بسوی خدا بازگشت و خداوند، توبه او را پذیرفت، چه او توبه پذیر مهربان است.
طبق روایت امام صادق(ع)، آدم (ع) پس از خروج از جوار خداوند، و فرود به دنیا، چهل روز هر بامداد بر فرار كوه صفا با چشم گریان در حال سجود بود، جبرئیل بر آدم فرود آمد و پرسید:
ـ چرا گریه می كنی ای آدم؟
ـ چگونه می توانم گریه نكنم در حالیكه خداوند مرا از جوارش بیرون رانده و در دنیا فرود آورده است.
ـ ای آدم به درگاه خدا توبه كن و بسوی او بازگرد.
ـ چگونه توبه كنم؟
جبرئیل در روز هشتم ذیحجه آدم را به منی برد، آدم شب را در آنجا ماند. و صبح با جبرئیل به صحرای عرفات رفت، جبرئیل بهنگام خروج از مكه، احرام بستن را به او یاد داد و به او لبیك گفتن را آموخت و چون بعد از ظهر روز عرفه فرا رسید تلبیه را قطع كرد و به دستور جبرئیل غسل نمود و پس از نماز عصر، آدم را به وقوف در عرفات واداشت و كلماتی را كه از پروردگار دریافت كرده بود به وی تعلیم داد، این كلمات عبارت بودند از:
خداوندا با ستایشت تو را تسبیح می گویم سُبحانَكَ اللهُمَ وَ بِحمدِك
جز تو خدایی نیست لا الهَ الاّ اَنْتْ
كار بد كردم و بخود ظلم نمودم عَمِلْتُ سوء وَ ظَلَمْتُ نَفْسی
به گناه خود اعتراف می كنم وَ اِعْتَرِفْتُ بِذَنبی اِغْفرلی
تو مرا ببخش كه تو بخشنده مهربانی اِنَّكَ اَنْتَ اَلغَفور الرّحیمْ
آدم (ع) تا بهنگام غروب آفتاب همچنان دستش رو به آسمان بلند بود و با تضرع اشك می ریخت، وقتیكه آفتاب غروب كرد همراه جبرئیل روانه مشعر شد، و شب را در آنجا گذراند. و صبحگاهان در مشعر بپاخاست و در آنجا نیز با كلماتی به دعا پرداخت و به درگاه خداوند توبه گذاشت……
حضرت ابراهیم (ع) در عرفات
در صحرای عرفات، جبرئیل، پیك وحی الهی، مناسك حج را به حضرت ابراهیم (ع) نیز آموخت و حضرت ابراهیم (ع) در برابر او می فرمود: عَرِفتُ، عَرِفتُ (شناختم، شناختم).
پیامبر اسلام (ص) در عرفات
و نیز دامنه كوه عرفات در زمان صدر اسلام كلاس صحرایی پیامبر اسلام (ص) بود و بنا به گفته مفسرین آخرین سوره قرآن در صحرای عرفات بر پیغمبر (ص) نازل شد و پیغمبر این سوره را كه از جامع ترین سوره های قرآن است و دارای میثاق و پیمانهای متعدد با ملل یهود، مسیحی و مسلمان و علمای آنها می باشد، و قوانین و احكام كلی اسلام را در بر دارد، به مردم و شاگردانش تعلیم فرمود.
و طبق مشهور میان محدثان پیامبر (ص) در چنین روزی سخنان تاریخی خود را در اجتماعی عظیم و با شكوه حجاج بیان داشت:
…… ای مردم سخنان مرا بشنوید! شاید دیگر شما را در این نقطه ملاقات نكنم. شما به زودی بسوی خدا باز می گردید. در آن جهان به اعمال نیك و بد شما رسیدگی میشود. من به شما توصیه می كنم هركس امانتی نزد اوست باید به صاحبش برگرداند. هان ای مردم بدانید ربا در آئین اسلام اكیداً حرام است. از پیروی شیطان بپرهیزید. به شما سفارش می كنم كه به زنان نیکی کنید زیرا آنان امانت های الهی در دست شما هستند و با قوانین الهی برشما حلال شده اند.
هر مسلمانی با مسلمان دیگر برادر است و مسلمانان جهان با یکدیگر برادرند و چیری از اموال مسلمانان بر مسلمان دیگری حلال نیست مگر این که به طیب خاطر به دست آورده باشد.
منبع : پایگاه تبیان
خصوصیات ویژه روز عرفه
خصوصیات ویژه روز عرفه
روز نهم ماه ذی الحجه الحرام را روز “عرفه” نامیده اند ، روز عرفه خصوصیات منحصر به فردی دارد ، اگر چه این روز بزرگ عید نیست ؛ اما از آن به عنوان یکی از اعیاد بزرگ یاد می شود ؛ چرا که در این روز بزرگ خالق مهربان، نگاهی ویژه به بندگان خود دارد ، روزی برای درخواست کردن و جواب گرفتن ، روز پاک شدن از گناهان بسیار، روز رهایی از آتش ….
روز عرفه جایگاه ویژه ای در میان روزهای دیگر سال دارد به دلیل چند خصوصیت ویژه :
1- روز اختصاصی دعا !
امام صادق علیه السلام : تَخَیَّر لِنَفسِكَ مِنَ الدّعاءِ ما أحبَبتَ واجْتَهِد ، فإنَّه (یَومَ عَرَفَة) یَوم دعاءٍ و مَسألَةٍ ؛ (التهذیب الأحكام ، ج 5 ، ص 182) ؛ هر چه مى خواهى براى خود دعا بخوان و [در دعا كردن] بكوش كه آن روز [روز عرفه] روز دعا و درخواست است.
خداوند مهربان ما همیشه و در هر زمانی اجازه دعا کردن را به ما داده است ، وقتی امام صادق علیه السلام ، به ما سفارش می کنند که در این روز در دعا کردن تلاش کنیم ، و هر چه حاجتی داریم بخواهیم ، لابد سِرّی در پرده هست که امام علیه السلام با علم غیب خود می بینند ، چه بسا که در روز عرفه بی حساب نامه سیاه اعمال ما ، به دعایمان رسیدگی شود؟ سخن امام بزرگوار ما که درود خدا بر او باد ، لحنی مژده گونه دارد ، گویا نوید استجابت می دهند.
پس بخواهیم از خداوند مهربان ، هر خواسته مادی و معنوی که داریم ، خداوندی که بی حساب می بخشد و از گنجینه عرش او هیچ کم نمی شود، بخواهیم و شاد باشیم، که امروز ، روز دعا کردن و پاسخ شنیدن است.
خوب می دانیم که ماه مبارک رمضان ، فرصت طلایی آمرزش و مغفرت است ، اما خداوند مهربان ما می داند که بندگانش همه قدرشناس فرصت ها نیستند ، به بازندگان و جاماندگان ماه رمضان ، یک فرصت طلایی دیگر داده می شود ، روزی برای جبران مافات .
2- روز عرفه هم پایه ماه مبارک رمضان
خوب می دانیم که ماه مبارک رمضان ، فرصت طلایی آمرزش و مغفرت است ، اما خداوند مهربان ما می داند که بندگانش همه قدرشناس فرصت ها نیستند ، به بازندگان و جاماندگان ماه رمضان ، یک فرصت طلایی دیگر داده می شود ، روزی برای جبران مافات .
امام صادق علیه السلام فرمودند: «مَنْ لَمْ یغْفَرْ لَه فِی شَهْرِ رَمَضانَ لَمْ یغْفَرْ لَه اِلی قابِلٍ اِلاَّ اَنْ یَشْهَدَ عَرَفَةَ»( دعائم الاسلام ج 1 ، ص 269 ) ؛ کسی که در ماه رمضان بخشیده نشود، تا سال آینده بخشیده نمی شود، مگر اینکه [روز] عرفه را درک کند.
روز عرفه آنقدر جایگاه والایی دارد که با ماه رمضان که هنگامه نزول کلام وحی است ، با ماه رمضانی که شب با عظمت قدر را در خود دارد ، برابری می کند ، و ما چه می دانیم که روز عرفه چه روزی است ؟
پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: ما مِن یَومٍ أكثَرَ أن یعتِقَ اللّه فِیهِ عَبدَا مِنَ النّارِ مِن یَومِ عَرَفَةَ ؛ (صحیح مسلم، ج 4 ، ص 107) ؛ خداوند در هیچ روزى به اندازه روز عرفه ، بندگان را از آتش دوزخ نمى رهاند.
از این فرصت دوباره استفاده کنیم ، یکی از نجات یافتگان از آتش ، در این روز ما باشیم، هم خودمان را دعا کنیم که عاقبت به خیر باشیم و هم اسیران خاک را که سخت محتاج این دعاها هستند و آرزومند این فرصت .
3- روز رهایی از بار سنگین گناهان
تا اسم گناه می آید ، هزاران گناه ریز و درشت، جلوی چشممان ردیف می شوند ، آنقدر زیادند که نمی دانیم برای کدام یک باید اول توبه کنیم ، چقدر خدای بزرگ ما رازدار است، اگر ستارالعیوبی خداوند یگانه نبود ، با این همه گناه ،جای ما در جهان هستی کجا بود ؟
روز عرفه آنقدر جایگاه والایی دارد که با ماه رمضان که هنگامه نزول کلام وحی است ، با ماه رمضانی که شب با عظمت قدر را در خود دارد ، برابری می کند ، و ما چه می دانیم که روز عرفه چه روزی است ؟
روز عرفه فرصت رها شدن از کوله بار سنگین و ننگین گناهان است ، برویم به درگاه باری تعالی و بخواهیم به حرمت این روز بزرگ و به یمن بشارتی که به ما داده اند ، رهایمان کنند از بار این گناهان .
امام على علیه السلام فرمودند: «مِنَ الذّنوبِ ذنوبٌ لاتغفَر إلاّ بِعَرَفَاتٍ» ؛ (دعائم الاسلام ، ج 1 ، ص 294 ) برخى از گناهان جز در عرفات بخشوده نمى شوند .
4- روز همنوایی با امام حسین علیه السلام
بهره کامل و کافی از روز عرفه وقتی نصیب ما می شود که در عصر روز عرفه، دعای امام حسین علیه السلام، در روز عرفه را هم صدا و همنوا با ایشان زمزمه کنیم، دعایی که فراز به فراز آن مرتبه ای عالی از عرفان و معنویت است، امام حسین علیه السلام هنگام این دعا در صحرای عرفات با چشمانی اشکبار و در نهایت خضوع و خشوع بوده اند.
چقدر خوب است که با تأسی از ایشان به درگاه خداوند تبارک و تعالی رو کنیم، و با ادب امام حسین علیه السلام و با عبارات جاری شده بر زبان مبارک ایشان با خداوند خود راز و نیاز کنیم، دعای عرفه یک دوره کامل خودشناسی و خداشناسی است .
عصر روز عرفه فرصت هم صدا شدن با امام حسین علیه السلام است، بیایم برای ساعاتی همه دل مشغولی های خود را فراموش کنیم و سرتا پا توجه شویم در مضامین والای دعای عرفه، تا لذت یک مناجات عاشقانه را درک کنیم، تا ادب چگونه دعا کردن را از حضرتش بیاموزیم، و باشد که به حرمت امام حسین علیه السلام همه دعاهای ما به اجابت برسند و در پایان روز عرفه با قلبی پر از نورانیت و معنویت ، و دل و جانی پر شور از نوید استجابت ، راهی فرداهای روزگارمان شویم . إن شاء الله تعالی
منبع : tebyan
فرازی از دعای مشلول
(الهی) تو را می خوانم به نامهای نیکویت که آنها را در کتابت وصف کرده و گفتی: «و برای خدا نامهای نیکوست، پس خدا را به آنها بخوانید» ، و نیز گفتی: «مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم» ، و گفتی: «هرگاه بندگانم از تو درباره من بپرسند پس به یقین من به آنان نزدیکم، دعای دعا کننده را هرگاه دعا کند پاسخ می دهم» ، و گفتی: «ای بندگانم که بر خود اسراف کردید از رحمت خدا ناامید نباشید، همانا خدا همه گناهان را می آمرزد، به یقین او آمرزنده مهربان است» و من از تو درخواست می کنم ای خدای من و تو را می خوانم ای پروردگارم، و به تو امیدوارم ای آقایم و در اجابت دعایم به تو طمع دارم ای مولایم، آنطور که به من وعده اجابت دادی، تو را خواندم، و آنگونه که به من امر فرمودی، پس با من چنان رفتار کن که سزاوار تو است ای کریم، و سپاس خدای را پروردگار جهانیان و درود خدا بر محمّد و خاندانش همگان.
أَسْأَلُكَ بِأَسْمَائِكَ الْحُسْنَى الَّتِي نَعَتَّهَا فِي كِتَابِكَ فَقُلْتَ:وَ لِلَّهِ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى فَادْعُوهُ بِهَا وَ قُلْتَ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ وَ قُلْتَ وَ إِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ وَ قُلْتَ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ وَ أَنَا أَسْأَلُكَ يَا إِلَهِي وَ أَدْعُوكَ يَا رَبِّ وَ أَرْجُوكَ يَا سَيِّدِي وَ أَطْمَعُ فِي إِجَابَتِي يَا مَوْلايَ كَمَا وَعَدْتَنِي وَ قَدْ دَعَوْتُكَ كَمَا أَمَرْتَنِي فَافْعَلْ بِي مَا أَنْتَ أَهْلُهُ يَا كَرِيمُ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ وَ صَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ أَجْمَعِينَ
منبع:پایگاه عرفان