​پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از اصحاب خود پرسید: فقیر کیست؟

اصحاب پاسخ دادند: 

فقیر کسی است که پول نداشته و دستش از مال دنیا تهی باشد.

حضرت فرمودند :

آنکه شما می گویید فقیر واقعی نیست، فقیر واقعی کسی است که روز قیامت وارد محشر شود در حالی که حق مردم در گردن اوست، بدین گونه که یکی را فحش و ناسزا گفته، مال کسی را خورده، خون دیگری را ریخته، چهارمی را زده، اگر اعمال نیکو و کار خیری داشته در مقابل حقوق مردم از او می گیرند و به صاحبان حق می دهند، و چنانچه کارهای نیکویش کفایت نکند، از گناهان صاحبان حق برداشته و بر او بار می کنند، و روانه آتش دوزخ می نمایند، فقیر و بینوای واقعی چنین کس است.

بحارالانوار ج ۷۲، ص۶

پرسش

آیا راست است که اهل سنت #مهدویت را قبول ندارند و منکر خروج امام زمان علیه السلام هستند ❗️

پاسخ

عقیده ظهور مردی از فرزندان پیامبر گرامی اسلام و حضرت زهرا سلام الله علیهم در آخر الزمان مورد اتفاق تمام مذاهب اسلام اعم از شیعه و اهل سنت است .
علمای اهل سنت از پیامبر گرامی روایت می کنند که فرمود ؛
« اگر جز يك روز از روزگار نمانده باشد، خداوند، مردى از اهل بيتم بر مى‏ انگيزد كه آن را از عدل پر كند، همان گونه كه از ستم پر شده است‏ »
سنن ابی داود ج 4 ص 107 _ المعجم الکبیر ج 10 ص 135

در نقل دیگری می آورند که پیامبر گرامی فرمود ؛
« «مهدى از من است، با پيشانى بلند و بينى كشيده. زمين را از عدل و داد پر مى‏كند، همان گونه كه از جور و ستم پر شده است »
سنن ابی داود ج 4 ص 107 _ کنزالعمال ج 14 ص 264
و در نقل دیگری می آورند ؛
« سعيد بن مسيّب می گوید  نزد امّ سلمه بوديم و از مهدى سخن گفتيم. او گفت كه از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيده است: «مهدى، از فرزندان فاطمه است».
سنن ابن ماجة: ج 2 ص 1368 _  المستدرك على الصحيحين: ج 4 ص 601 _ التاريخ الكبير: ج 3 ص 346
و باز نقل می کنند که پیامبر گرامی فرمود:

«هرکس منکر خروج مهدی شود به انچه که بر محمد نازل شده کفر ورزیده است»
لسان المیزان ج5 ص 130 _ فرائد السمطین ج2 ص 334
 ابن حجر از علمای بزرگ اهل سنت می نویسد ؛
« انکار مهدی اگر موجب انکار سنت از اصل و اساس گردد سبب کفر میشود وهر کس چنین کند قتلش واجب است و اگر انکار او تنها به جهت عناد و دشمنی با ائمه اسلام است نه  سنت لازم است که او را تعزیر آشکار نمود تا دست از اینکار بردارد»
البرهان ص 178
اهل سنت اگر چه اصل ظهور مهدی موعود علیه السلام از نسل پیامبر گرامی و حضرت زهرا سلام الله علیهما را در آخر الزمان پذیرفته اند اما معتقدند او هنوز به دنیا نیامده و در آخر الزمان به دنیا می آید ، اما ما معتقدیم که مهدی فرزند برومند امام عسکری علیهما السلام امام یازدهم شیعیان ، به دنیا آمده و هم اینک ذخیره الهی است که برای برقراری عدالتی عالمگیر انتظار می کشد .
امام باقر علیه السلام فرمود ؛
« نه امام پس از حسین بن علی علیه السلام هستند که نهمین آنها قائم ایشان است »
الکافی ج 1 ص 533
جالب آن است که برخی از علمای اهل سنت تصریح کرده اند که مهدی موعود همان امام دوازدهم شیعیان فرزند امام حسن عسکری علیه السلام است .
محمد بن یوسف گنجی شافعی می نویسد ؛
« ابومحمد حسن عسکری از خود فرزندی به جای گذاشت که همان امام منتظر است »
کفایه الطالب ص312
عبدالوهاب شعرانی حنفی می نویسد ؛
« در آخر الزمان امید به خروج مهدی است. او از اولاد امام حسن عسکری است.ولادت او در نیمه شعبان سال 255 هجری اتفاق افتاد. تا به حال زنده است تا با عیسی اجتماع کند.عمرش تا این زمان 706 سال است ( تا زمان زندگی مولف) »
الیواقیت و الجواهر ج 2 ص 127
نور الدین عبدالرحمان جامی حنفی  بعد از بیان تاریخ ولادت حضرت مهدی می گوید:
« او کسی است که زمین را پر از عدل و داد می کند »
شواهد النبوه ص404
قاضی بهلول افندی می گوید ؛
«ولادت او در نیمه شعبان سال 255 هجری بود و اسم مادرش نرجس است. برای او دو غیبت است یکی صغری ودیگری کبری. هرگاه خدا به او اذن ظهور دهد آن گاه زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد »
المحاکمه فی تاریخ ال محمد، ص 246

ابن صباغ مالکی بعد از تصریح به ولادت او می گوید:

«لقب او حجت، مهدی، خلف صالح، منتظر، صاحب الزمان است که مشهورترین آنها مهدی است”

الفصول المهمه،ص282

وقتی حضرت صاحب (عج) بدنیا آمدند، ابلیس (ل) فریاد بلندی به آسمان کشید، که تا آن زمان اینطور فریاد نزده بود.

همهء فرماندهان ابلیس جمع شدند و جویای علت شدند؛

ابلیس گفت: آخرین حجت خدا بدنیا آمد. با ظهور او، مرگ ما فرا می‌رسد.!

هرکدام ازشیاطین پیشنهادی دادند. یکی گفت: در کودکی او را بکشیم.

 ابلیس گفت: اگر او را بکشیم، خودمان هم نابود می‌شویم (اشاره به حدیث لو لا الحجه لساخت الارض باهلها)
شیاطین در آن جلسه به نتیجه نرسیدند لذا تصمیم گرفتند که سلامتی حضرت را به خطر بیندازند.
هر روزه، نه تنها من، بنوعی باعث آزردگی قلب نازنین آن حضرت می‌گردم؛ بلکه شیاطین هم دست بدست هم داده‌اند تا سلامتی آن مهر عالم آرا را بخطر بیندازند.

 شیخ عباس قمی(ره)، منتهى الامال: ج ۱،ص ۱۸.

در اينكه جن و ملك )فرشته( در قرآن دو نوع موجود متفاوتند ترديدي نيست. ملئكه موجوداتي معنوي و مطيع خدا هستند كه پيوسته در حال اطاعت و عبادت و انجام فرامين خدا مي باشند. اما جن موجودي است كه مثل انسان خطا و ثواب مي كند و نياز به پيامبر دارد. در قرآن در اكثر موارد شيطان را از فرشتگان دانسته و در يك مورد او را جن دانسته است.

شيطان فرشته است

➖وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَى وَاسْتَكْبَرَ وَكَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ ﴿۳۴، بقره﴾ 

ترجمه: چون فرشتگان را گفتيم براى آدم سجده كنيد پس سجده كردند غيراز ابليس كه سر باز زد و كبر ورزيد و از كافران شد (34)
➖فَسَجَدَ الْمَلَائِكَةُ كُلُّهُمْ أَجْمَعُونَ﴿۳۰﴾إِلَّا إِبْلِيسَ أَبَى أَنْ يَكُونَ مَعَ السَّاجِدِينَ ﴿۳۱، حجر﴾ 

ترجمه: پس فرشتگان همگى سجده كردند (30)به غير ابليس كه خوددارى كرد از اينكه با سجده كنندگان باشد (31) 

در چند مورد ديگر نيز اين جملات تكرار شده اند.
دقت کنید به همه فرشتگان گفته شده سجده کنید، همه سجده کردند بجز شیطان

یعنی شیطان‌هم فرشته بوده چون به فرشته ها گفته شده سجده کنید 

شيطان #جن است

➖وَإِذْ قُلْنَا لِلْمَلَائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كَانَ مِنَ الْجِنِّ فَفَسَقَ عَنْ أَمْرِ رَبِّهِ أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ بِئْسَ لِلظَّالِمِينَ بَدَلًا ﴿۵۰، کهف﴾

ترجمه: و[ياد كن] هنگامى را كه به فرشتگان گفتيم آدم را سجده كنيد پس [همه] جز ابليس سجده كردند كه از جن بود و از فرمان پروردگارش سرپيچيد [آيا با اين حال] او و نسلش را به جاى من دوستان خود مىگيريد و حال آنكه آنها دشمن شمايند و چه بد جانشينانى براى ستمگرانند .

پاسخ

مى‏ دانيم فرشتگان پاك و معصومند، و قرآن هم به پاكى و عصمت آنها اعتراف كرده، آنجا كه مى ‏گويد ؛ «  آنها بندگان گرامى خدا هستند، در هيچ سخنى بر او پيشى نمى‏ گيرند و #فرمانهاى او را گردن مى‏ نهند »  (آيه 36 و 37 سوره انبياء).

اصولا از آنجا كه در جوهر آنها #عقل است و نه شهوت بنا بر اين كبر و غرور و خودخواهى، و بطور كلى انگيزه ‏هاى گناه در آنها وجود ندارد.

از طرفى استثناء” ابليس” در آيات فوق  از جمع ملائكه اين تصور را به وجود مى ‏آورد كه ابليس از فرشتگان بوده و با توجه به #عصيان و سركشى او اين اشكال به نظر مى ‏رسد كه چگونه از فرشته‏اى اين گناهان كبيره ممكن است سر بزند؟

آيات فوق اين مشكل را #حل كرده مى‏ گويد: « كانَ مِنَ الْجِنِّ » (ابليس از طائفه جن بود) آنها موجوداتى هستند از چشم ما پنهان و داراى عقل و شعور و خشم و شهوت.

 آنچه گفته شد به ضميمه ساختمان #جوهره فرشتگان بخوبى گواهى مى‏ دهد كه ابليس هرگز فرشته نبوده ولى از آنجا كه در صف آنها قرار داشت و آن قدر #پرستش خدا كرده بود كه به مقام فرشتگان مقرب خدا تكيه زده بود مشمول‏ خطاب آنها در مساله سجده بر آدم شده و سرپيچى او به صورت يك استثناء در آيات قرآن بيان گرديده است .

در كتاب” عيون الاخبار” از امام على ابن موسى الرضا  علیه السلام مى ‏خوانيم ؛

«فرشتگان همگى #معصومند و محفوظ از كفر و زشتيها به لطف پروردگار، راوى حديث مى‏ گويد: به امام عرض كردم مگر ابليس فرشته نبود؟ فرمود: نه، او از #جن بود، آيا سخن خدا را نشنيده ‏ايد كه ميفرمايد:” وَ إِذْ قُلْنا لِلْمَلائِكَةِ اسْجُدُوا لِآدَمَ فَسَجَدُوا إِلَّا إِبْلِيسَ كانَ مِنَ الْجِنِّ” »

عیون الاخبار ج 1 ص 269

در حديث ديگرى از امام صادق علیه السلام نقل شده كه يكى از ياران خاصش مى‏ گويد:  از امام در باره ابليس سؤال كردم كه آيا از #فرشتگان بود فرمود نه از جن بود، ولى همراه فرشتگان بود، آن چنان كه آنها فكر مى ‏كردند از جنس آنان است (بخاطر عبادت و قربش نسبت به پروردگار) ولى خدا مى ‏دانست از آنها نيست، هنگامى كه فرمان سجود صادر شد آنچه مى ‏دانيم تحقق يافت” (پرده ‏ها كنار رفت و ماهيت ابليس آشكار گرديد) »

نور الثقلین ج 3 ص 267

بنابراین اگر ابلیس مشمول خطاب #فرشتگان قرار گرفته است از آن جهت نیست که او فرشته بوده بلکه از این جهت است که به خاطر عبادت و بندگی به مقام فرشتگان مقرب خدا #تکیه زده بود و در صف آن ها قرار گرفته و مشمول خطاب آنها شده بود .

تفسیر نمونه ج 12 ص 465

 پاسخ: روشن است که هر انسانى که براى انتقام وتنبيه (رجعت) مى کند، هرگز به ميل واراده خود برنمى گردند، بلکه به مصداق (کافر به جهنم نمى رود، کشان کشان مى برند)، آنها از روى اجبار به رجعت تن مى دهند. ولى در مورد مؤمنين به نظر مى رسد که اختيارى خواهد بود، نه اجبارى. اگر چه هرگز ممکن نيست که براى مؤمنى رجعت پيشنهاد شود واو سر باز زند. چنانکه از يک حديث استفاده مى شود که در مورد مؤمنان رجعت اختيارى است. 

 مفضل بن عمر گويد: در خدمت امام صادق (عليه السلام) صحبت از حضرت مهدى (عليه السلام) شد واز افرادى که عاشقانه انتظار ظهورش را مى کشند وپيش از نيل به چنين سعادتى از دنيا مى روند، گفتگو شد، فرمود: (هنگامى که حضرت مهدى (عجل الله فرجه) قيام کند، مامورين الهى در قبر با اشخاص مؤمن تماس مى گيرند وبه آنها مى گويند: اى بنده خدا! مولايت ظهور کرده است، اگر مى خواهى که به او بپيوندى آزاد هستى، واگر بخواهى در نعمتهاى الهى متنعم بمانى باز هم آزاد هستى). (1) 

 پي نوشته ها : 

 (1) بحار الانوار، علامه مجلسى، ج 53، ص 92.