اخلاص در علم آموزی

در مسئله تعلیم و تعلم، انگیزه علم آموزی از خود فراگیری دانش مهم تر است. رسول اکرم صلی الله علیه و آلهدر کلامی فراگیر و جامع فرموده است: «نِیَّةُ الْمُؤْمِنِ خَیْرٌ مِنْ عَمَلِهِ؛ نیت مؤمن، بهتر از عمل اوست. » [۱] 

از دیدگاه اسلام، کار اخلاقی و ارزشمند کاری است که تنها برای خشنودی خداوند انجام شده باشد.
دانش پژوه باید از همان آغاز، در خالص سازی نیتش بکوشد و مراقب باشد تا ارزش علم در نظر او کم نشود. تعلیم و تعلمی که این اندازه اهمیت دارد، نباید با انگیزه‌های پستی چون رسیدن به مقام‌های دنیایی، کسب شهرت اجتماعی، جلب نظر و احترام مردم و کسب مال و شغل بهتر آلوده شود. اگر کسی با اخلاص در پی دانش گام بردارد، دارای منزلتی شایسته می‌گردد. به فرموده پیامبر، نشانه خلوص انسان در علم آموزی این است که:
هر دری از دانش که برای او گشوده می‌شود، خواری و خود کم بینی اش در برابر خود؛ فروتنی اش در برابر مردم؛ ترسش در برابر خداوند و تلاشش در امور دینی افزایش می‌یابد. چنین شخصی از علمش بهره می‌برد. پس شما نیز از دانش او بهره گیرید. کسی که برای به دست آوردن دنیا و منزلت نزد مردمان و موقعیت نزد حاکمان در پی تحصیل دانش باشد، هر دری از دانش که برای او گشوده می‌شود، خود بزرگ بینی اش در برابر خودش و مردم و غرورش در برابر خداوند و ستم کاری اش در حق دین افزایش می‌یابد.[2] چنین
فردی از علمش بهره ای نمی برد. [3]
———-
[۱]:  بحارالانوار، ج ۷۰، ص ۱۸۹.

[2]:[زمزم هدایت: نگارینه ای از سخنان رسول خدا صلی الله علیه و اله   ، اقبال حسینی نیا،صفحه ۲۴]

[3]:  بحار الانوار، ج ۲، ص ۳۴.