آیات قرآن در مورد صبر
بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ وَإِنَّهَا لَکَبِیرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَاشِعِینَ
( و طلب یارى کنید از خدا به صبر کردن در مصائب (بعضى گفته اند: مراد، روزه، و صبر در تشنگى و گرسنگى آن است) و طلب یارى کنید و مساعدت خواهید در رستگارى دنیا و آخرت از خدا، به نمازگزاران البته نماز، سنگین و گران است مگر بر کسانى که حال خضوع و ذلت به درگاه خدا دارند، که ایشان از نماز، سنگینى نبینند و بلکه لذت برند )
***************************
سوره بقره آیه ۱۵۳ : یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ ( اى کسانى که ایمان آورده اید! مدد جویید به صبر کردن در مصائب و خواندن نماز در اوقات آن (بعضى از مفسرین گفته اند: مراد از «صبر»، روزه است که در آن صبر بر گرسنگى و تشنگى است). البته خدا با صبرکنندگان است )
***************************
سوره بلد آیه ۱۷ : ثُمَّ کَانَ مِنَ الَّذِینَ آمَنُوا وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ وَتَوَاصَوْا بِالْمَرْحَمَةِ ( این کارها کند تا که از آن کسانى باشد که ایمان آوردند و سفارش کردند دیگران را به صبر، و سفارش کردند به شفقت به مردم )
***************************
سوره شوری آیه ۴۳ : وَلَمَن صَبَرَ وَغَفَرَ إِنَّ ذَلِکَ لَمِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ ( و هر که شکیبایى ورزید و درگذشت، البته این در گذشتن از بدى بدکاران از کارهایى است که با اراده قوى در کارها واقع شود و اراده قوى از خصال پسندیده است )
***************************
سوره الأحقاف آیه ۳۵ : فَاصْبِرْ کَمَا صَبَرَ أُوْلُوا الْعَزْمِ مِنَ الرُّسُلِ وَلَا تَسْتَعْجِل لَّهُمْ کَأَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَ مَا یُوعَدُونَ لَمْ یَلْبَثُوا إِلَّا سَاعَةً مِّن نَّهَارٍ بَلَاغٌ فَهَلْ یُهْلَکُ إِلَّا الْقَوْمُ الْفَاسِقُونَ ( پس صبر کن آنگونه که پیامبران «اُولو العزم» صبر کردند، و براى (عذاب) آنان شتاب مکن! هنگامى که وعده هایى را که به آنها داده میشود ببینند، احساس میکنند که گویى فقط ساعتى از یک روز (در دنیا) توقّف داشتند؛ این ابلاغى است براى همگان؛ آیا جز قوم فاسق هلاک میشوند؟! )
***************************
سوره یونس آیه ۱۰۹ : وَ اتَّبِعْ مَا یُوحَى إِلَیْکَ وَ اصْبرِْ حَتىَ یحَْکُمَ اللَّهُ وَ هُوَ خَیرُْ الحَْکِمِین ( و متابعت کن اى پیغمبر! هر چه که وحى کرده می شود به سوى تو. و صبر کن بر رنج و محنت از امت، تا حکم کند میان تو و دشمنان تو خدا و او بهترین حکم کنندگان است )
**************************
سوره هود آیه ۱۱۵ : وَ اصْبرِْ فَإِنَّ اللَّهَ لَا یُضِیعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِین ( صبر کن اى پیغمبر بر اذیت مردم که خدا ضایع نمی کند اجر نیکوکاران را )
***************************
سوره النحل آیه ۱۲۶ : وَ إِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُواْ بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ وَ لَئنِ صَبرَْتمُْ لَهُوَ خَیرٌْ لِّلصَّبرِِین ( و اگر خواستید عقوبت کنید پس عقوبت کنید به مثل آنچه عقوبت کرده شدید به آن، نه زیاده بر آن (چون در جنگ احد کفار، حمزه عموى پیغمبر را گوش و بینى بریده و پهلو دریدند پیغمبر فرمود: اگر دست یابم به ایشان هفتاد نفر از ایشان را چنین کنم این آیه نازل شد). و اگر صبر کنید، صبر بهتر است از براى صبرکنندگان )
**************************
سوره النحل آیه ۱۲۷ : وَ اصْبرِْ وَ مَا صَبرُْکَ إِلَّا بِاللَّهِ وَ لَا تحَْزَنْ عَلَیْهِمْ وَ لَا تَکُ فىِ ضَیْقٍ مِّمَّا یَمْکُرُون ( و صبر کن در آنچه به تو رسید و نیست صبر تو مگر به توفیق خدا. و غمگین مشو بر تسلط یافتن ایشان بر لشکر تو. و مباش دلتنگ از آنچه مکر با تو میکنند )
***************************
سوره الطور آیه ۴۸ : وَ اصْبرِْ لِحُکمِْ رَبِّکَ فَإِنَّکَ بِأَعْیُنِنَا وَ سَبِّحْ بحَِمْدِ رَبِّکَ حِینَ تَقُوم ( صبر کن براى حکم پروردگار خود اى پیغمبر! که البته تو در حفظ و عنایت مایى )
***************************
سوره المزمل آیه ۱۰ : وَ اصْبرِْ عَلىَ مَا یَقُولُونَ وَ اهْجُرْهُمْ هَجْرًا جَمِیلا ( و صبر کن اى پیغمبر! بر آنچه می گویند. و کناره گیرى کن از ایشان کناره گیرى نیکو )
***************************
سوره بقره آیه ۲۵۰ : وَ لَمَّا بَرَزُواْ لِجَالُوتَ وَ جُنُودِهِ قَالُواْ رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبرًْا وَ ثَبِّتْ أَقْدَامَنَا وَ انصُرْنَا عَلىَ الْقَوْمِ الْکَفِرِین ( و چون برابر شدند با جالوت و لشکر او، گفتند: اى پروردگار ما! فرو ریز بر ما صبر را. و ثابت دار قدمهاى ما را. و نصرت ده ما را بر قوم کافران )
***************************
سوره الأعراف آیه ۱۲۶ : وَ مَا تَنقِمُ مِنَّا إِلَّا أَنْ ءَامَنَّا بَِایَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءَتْنَا رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبرًْا وَ تَوَفَّنَا مُسْلِمِین ( انتقام تو از ما، تنها بخاطر این است که ما به آیات پروردگار خویش -هنگامى که به سراغ ما آمد- ایمان آوردیم. بار الها! صبر و استقامت بر ما فرو ریز! (و آخرین درجه شکیبائى را به ما مرحمت فرما!) و ما را مسلمان بمیران! )
***************************
سوره المعارج آیه ۵ : فَاصْبرِْ صَبرًْا جَمِیلا ( پس صبر کن اى پیغمبر! صبر نیکو )
***************************
سوره هود آیه ۴۹ : تِلْکَ مِنْ أَنبَاءِ الْغَیْبِ نُوحِیهَا إِلَیْکَ مَا کُنتَ تَعْلَمُهَا أَنتَ وَ لَا قَوْمُکَ مِن قَبْلِ هَاذَا فَاصْبرِْ إِنَّ الْعَقِبَةَ لِلْمُتَّقِین ( اینها از خبرهاى غیب است که به تو (اى پیامبر) وحى می کنیم؛ نه تو، و نه قومت، اینها را پیش از این نمیدانستید! بنابر این، صبر و استقامت کن، که عاقبت از آن پرهیزگاران است! )
***************************
سوره اعراف آیه ۸۷ : وَ إِن کاَنَ طَائفَةٌ مِّنکُمْ ءَامَنُواْ بِالَّذِى أُرْسِلْتُ بِهِ وَ طَائفَةٌ لَّمْ یُؤْمِنُواْ فَاصْبرُِواْ حَتىَ یحَْکُمَ اللَّهُ بَیْنَنَا وَ هُوَ خَیرُْ الحَْکِمِین ( و اگر طایفه اى از شما ایمان آورده اند به آن کسى که فرستاده شده ام براى دعوت به آن کس، که خداست و طایفه اى نگرویده اند پس صبر کنید تا حکم کند خدا میان ماها و خدا بهترین حکم کنندگان است)
***************************
سوره هود آیه ۱۱ : إِلَّا الَّذِینَ صَبرَُواْ وَ عَمِلُواْ الصَّالِحَاتِ أُوْلَئکَ لَهُم مَّغْفِرَةٌ وَ أَجْرٌ کَبِیر ( مگر آن کسانى که صبر کردند در بلاها و عمل کردند نیکیها را، آن گروه از براى ایشان آمرزش و مژده بزرگ است )
***************************
سوره نحل آیه ۴۲ : الَّذِینَ صَبرَُواْ وَ عَلىَ رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُون ( مهاجرین، کسانى هستند که صبر کردند بر اذیّت کفار و دست از ایمان نکشیدند )
***************************
سوره نحل آیه ۹۶ : مَا عِندَکمُْ یَنفَدُ وَ مَا عِندَ اللَّهِ بَاقٍ وَ لَنَجْزِیَنَّ الَّذِینَ صَبرَُواْ أَجْرَهُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُواْ یَعْمَلُون ( آنچه نزد شماست از اموال دنیویه، فانى شود و آنچه نزد خداست از خزائن رحمت ابدیه باقى ماند. جزا می دهیم مزد کسانى را که صبر کردند در پایدارى در دین بهتر از آنچه که عمل کردند )
***************************
سوره کهف آیه ۷۵ : قَالَ أَ لَمْ أَقُل لَّکَ إِنَّکَ لَن تَسْتَطِیعَ مَعِىَ صَبرًْا ( خضر گفت: آیا نگفتم که تو نمی توانى با من صبر کنى؟! )
***************************
سوره کهف آیه ۷۸ : قَالَ هَاذَا فِرَاقُ بَیْنىِ وَ بَیْنِکَ سَأُنَبِّئُکَ بِتَأْوِیلِ مَا لَمْ تَسْتَطِع عَّلَیْهِ صَبرًْا ( خضر گفت: باز بر من اعتراض کردى؟ دیگر با تو نیایم این است فراق میان من و تو )
***************************
سوره طه آیه ۱۳۰ : فَاصْبرِْ عَلىَ مَا یَقُولُونَ وَ سَبِّحْ بحَِمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَ قَبْلَ غُرُوبهَِا وَ مِنْ ءَانَاى الَّیْلِ فَسَبِّحْ وَ أَطْرَافَ النهََّارِ لَعَلَّکَ تَرْضىضهسه ( صبر کن اى پیغمبر! بر آنچه می گویند. و تسبیح کن به حمد پروردگار خود پیش از طلوع آفتاب و پیش از غروب آن. تسبیح کن در بعضى از اوقات شب و در اطراف روز یعنى: صبح و عصر و شب نماز بگزار شاید تو خشنود شوى به رسیدن به عطایاى خدا )
***************************
سوره مومنون آیه ۱۱۱ : إِنىِّ جَزَیْتُهُمُ الْیَوْمَ بِمَا صَبرَُواْ أَنَّهُمْ هُمُ الْفَائزُون ( البته که من جزا می دهم ایشان را امروز به پاداش صبرى که کردند، و ایشان رستگارند )
***************************
سوره فرقان آیه ۲۰ : وَ مَا أَرْسَلْنَا قَبْلَکَ مِنَ الْمُرْسَلِینَ إِلَّا إِنَّهُمْ لَیَأْکلُُونَ الطَّعَامَ وَ یَمْشُونَ فىِ الْأَسْوَاقِ وَ جَعَلْنَا بَعْضَکُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَ تَصْبرُِونَ وَ کَانَ رَبُّکَ بَصِیرًا ( و نفرستادیم ما پیش از تو پیغمبران را مگر اینکه ایشان هم طعام می خوردند و در بازارها راه می رفتند و لوازم بشریت در ایشان بود، پس چه اعتراضى است که در بشریت تو دارند؟ و گردانیدیم بعضى از شما مردم را براى بعضى دیگر آزمایش، که آیا صبر می کنید بر اذیت ایشان یا بی صبرید؟ و پروردگار تو بیناست به هر چیز )
***************************
سوره عنکبوت آیه ۵۹ : الَّذِینَ صَبرَُواْ وَ عَلىَ رَبهِِّمْ یَتَوَکلَُّون ( ایشان کسانى هستند که صبر کردند بر آزار بیگانگان و هجرت از وطن هاى خود و دورى از بستگان، و غیر آن از مصائب دوران هر چه دیدند صبر کردند. و در تمام امور بر پروردگار خود توکل نمایند )
***************************
سوره روم آیه ۶۰ : فَاصْبرِْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَ لَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُون ( پس صبر کن اى پیغمبر! که البته وعده خدا به پیروزى تو و نشر دینت راست است و نباید سبک کند تو را رفتار آنان که اهل یقین نیستند. و تکذیب و ایذاى اهل شک و ضلالت باعث فتور و سستى تو در دعوت نشود )
***************************
سوره فصلت آیه ۳۵ : وَ مَا یُلَقَّئهَا إِلَّا الَّذِینَ صَبرَُواْ وَ مَا یُلَقَّئهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِیم ( و برنخورد کسى به این خصلت که تبدیل کند بدى کسى را به نیکى خود مگر کسانى که صبر پیشه کردند در مصایب و شکیبایى نمودند در بلایا و نوائب و برنخورده این طریقه نیک را احدى مگر صاحبان بهره بزرگ از اخلاق و ایمان )
***************************
سوره حجرات آیه ۵ : وَ لَوْ أَنهَُّمْ صَبرَُواْ حَتىَ تخَْرُجَ إِلَیهِْمْ لَکاَنَ خَیرًْا لَّهُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَّحِیم ( و اگر اینکه ایشان صبر کنند تا بیرون آیى به سویشان، بهتر است براى ایشان. و خدا آمرزنده مهربان است )
***************************
سوره طور آیه ۴۸ : وَ اصْبرِْ لِحُکمِْ رَبِّکَ فَإِنَّکَ بِأَعْیُنِنَا وَ سَبِّحْ بحَِمْدِ رَبِّکَ حِینَ تَقُوم ( صبر کن براى حکم پروردگار خود اى پیغمبر! که البته تو در حفظ و عنایت مایى )
***************************
سوره قمر آیه ۲۷ : إِنَّا مُرْسِلُواْ النَّاقَةِ فِتْنَةً لَّهُمْ فَارْتَقِبهُْمْ وَ اصْطَبرضهسه ( البته ما فرستادیم شتر صالح را براى امتحانشان و گفته شد به صالح که: مراقب مردم باش که با ناقه چه می کنند سفارش کن که مبادا سوء قصدى به ناقه نمایند و صبر کن بر آزار ایشان )
***************************
سوره قلم آیه ۴۸ : فَاصْبرِْ لحُِکْمِ رَبِّکَ وَ لَا تَکُن کَصَاحِبِ الحُْوتِ إِذْ نَادَى وَ هُوَ مَکْظُوم ( صبر کن اى پیغمبر! براى حکم پروردگار خود و مباش در طلب عجله عذاب ایشان مثل صاحب ماهى که یونس پیغمبر بود صبر نکرد بر اذیت قوم خود و عذاب ایشان را خواست. وقتى که یونس خواند پروردگار خود را در حالتى که او دلتنگ بود از قوم خود )
لینک های مرتبط
آموزشصبر و استقامت
انگیزه های صبر و شکیبایی
آموزش سوره مبارکه عصر برای کودکان
http://fa.alkawthartv.com/news/95459
بررسی روان شناختی تأثیر قصه های قرآن در تربیت دینی کودکان
شیرین بانو | قصه های قرانی، تاثیرات و نقش انها در تربیت
نکاتی برای آموزش صبر به کودکان - مشرق نیوز
https://www.google.com/amp/s/www.mashreghnews.ir/amp/338859/
آموزش صبر از راه بازی - آکا
http://www.akairan.com/knm026zn.%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B5%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C تربیت فرزند صبور
زماني كه انگيزههاي گناه كم ميشود
بعد از ظهور حضرت به واسطه رشد عقلي و فكري كه در مردم ايجاد مي شود انگيزه هاي انجام گناه بسيار كم و نادر مي شود مردم در عين آزادي مشغول اعمال صالح شده و گناهان بسيار كم مي شوند اما مطلقاً از بين نمي رود
در اين نوشتار به طرح يك شبهه و يك سوال درباره امام زمان عليه السلام پرداخته و اجمالا به آن می پردازیم:
يك شبهه ميدانيم كه يكي از علائم ظهور رواج ظلم و ستم در جهان است حال با نگاهي اجمالي به علائم ظهور و ستمي كه در جهان حاكم است اين شبهه ايجاد مي شود كه پس چرا امام زمان عج ظهور نمي كنند؟
در پاسخ به اين شبهه توجه به چند نكته ما را در دستيابي به پاسخ ياري مي دهد
1- عبارتي كه در روايات فراواني ديده مي شود اين است يملأ الارض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا زمين را پر از عدل و داد مي كند همانطور كه پر از ظلم و ستم شده است آنچه از اين روايت فهميده مي شود آن است كه ظهور حضرت و فراگير شدن عدالت او در زماني است كه ظلم و جور در جهان شيوع پيدا كرده است يعني ممكن است بعد از اين كه سالهاي زيادي از شيوع ظلم در جهان گذشت حضرت ظهور كنند به عبارت ديگر اين روايات بيان مي كنند كه گسترش و توسعه ي عدالت و ريشه كن شدن ظلم و ستم فقط توسط امام زمان عج انجام مي گيرد؛ و در صدد بيان علائم ظهور نيست و نمي خواهد بيان كند كه هر گاه جهان پر از ظلم شد حضرت ظهور خواهد كرد
2- فراگير شدن ظلم يك امر نسبي است يعني مي توان گفت از زمان حضور بشر در زمين ظلم همراه هميشگي انسان ها بوده است و همواره عده اي ظالم و عده اي مظلوم بوده اند پس نمي توان ادعا كرد تنها در اين دوره ظلم فراگير شده است و قبل و بعد از آن به اين شدت نبوده و نمي باشد
3- فراگير شدن ظلم اگر به عنوان علائم باشد به معناي علت تامه براي ظهور نيست بلكه به نحو اقتضا مي باشد و علائم و علت هاي ديگري نيز در اين امر دخالت دارند و بايد همه ي علائم و علل تحقق يابند تا امام زمان عج ظهور كنند
پس مي توان نتيجه گرفت كه به صرف وجود ظلم هاي بسيار در عالم نبايد توقع قطعي داشت كه حضرت به زودي ظهور خواهد كرد هرچند با توجه به مطالبي كه در روايات آمده است وظيفه داريم دائما چشم انتظار حضرت بوده و با فراهم كردن مقدمات ظهور نزديك تر شدن صبح ظهور را دعا كنيم
همه اين موارد ثابت مي كند كه مردم در عين آزادي مشغول اعمال صالح مي شوند و گناهان بسيار كم مي شوند اما مطلقاً از بين نمي رود در اين زمان مسيحيان و يهوديان نيز به زندگي مذهبي خود ادامه مي دهند خداوند درباره اين دو گروه در آياتي مي فرمايد كه مابين ايشان دشمني و عداوت تا روز قيامت قرارداديم مائده1-4- و 6-4- در نتيجه؛ بايد اين دو گروه تاروز قيامت باقي بمانند و در زمان حضرت زندگي كنند
يك سوال آيا بعد از ظهور امام زمان عج مردم با وجود آزادي گناه انجام نمي دهند؟
آزادي و اختيار انسان از مسائل فطري و از مميزات انسان است كه قابل خدشه و محدود به زمان خاصي نيست بعد از ظهور حضرت به واسطه رشد عقلي و فكري كه در مردم ايجاد مي شود انگيزه هاي انجام گناه بسيار كم و نادر مي شود مهم ترين عامل صدور گناه از انسان طمع و حرص او به اندوختن مال دنيا و احساس نياز انسان به متاع دنيا است
وقتي انسان به قدر كفايت از مال و ثروت بهرهمند گشته و عزت و آبروي اجتماعي بيابد و بينش او الهي شود و دنيا و متاع آن برايش بي ارزش گردد و به يقين برسد كه تمامي وعدههاي الاهي حقاند و گرچه ديگران نخواهند و نپسندند و در سر راه تحقق آن مانع بتراشند بالاخره محقق خواهند شد؛ اگر انسان به يقين برسد كه معاد و حساب و كتابي در كار است و بهشت و آنچه در آن است قابل مقايسه با عمر دنيا و آنچه در آن است نبوده ديگر انگيزهاي براي ارتكاب گناه باقي نميماند به خصوص كه بنابر برخي روايات و استدلالهاي برخي محققان فرزانه عمر ابليس نيز با قيام حضرت عليه السلام تمام خواهد شد و به استناد برخي روايات آن ملعون به دست نبي اكرم صلي الله عليه و آله در بيت المقدس ذبح خواهد شد و تسويلات و وسوسهها و تزيينهاي او هم منقطع ميگردد الميزان عربي ج 1-4- ذيل آيه 3-6- سورهي حجر
فراگير شدن ظلم اگر به عنوان علائم باشد به معناي علت تامه براي ظهور نيست بلكه به نحو اقتضا مي باشد و علائم و علت هاي ديگري نيز در اين امر دخالت دارند و بايد همه ي علائم و علل تحقق يابند تا امام زمان عج ظهور كنند
از طرف ديگر موانع بي شماري مثل حكومت عدل فراگير كه رهايي از عدالت آن امكان ندارد محيط امن و امان و سالم و عدم پذيرش فساد و تباهي و گناه از طرف عموم مردم مانع صدور گناه خواهد بود پس انگيزه مفقود و مانع موجود ميشود لذا گناه صادر نميشود در اين زمينه نيز احاديث فراوان است از جمله
امام صادق عليه السلام در
توصيف دوران ظهور ميفرمايد روابط نامشروع مشروبات الكلي و رباخواري از بين ميرود مردم به عبادت و اطاعت روي ميآورند امانت ها را به خوبي رعايت ميكنند اشرار مردم نابود ميشوند و افراد صالح باقي ميمانند صافي گلپايگاني منتخب الاثر ص 4-7-4-
و پيامبر صلي الله عليه و آله ميفرمايند خداوند به وسيلهي مهدي عج از امت رفع گرفتاري ميكند دلهاي بندگان را با عبادت و اطاعت پر ميكند و عدالتش همه را فرا ميگيرد خداوند به وسيله او دروغ و دروغ گويي را نابود ميسازد روح درندگي و ستيزه جويي را از بين ميبرد و ذلّت بردگي را از گردن آنها بر ميدارد بحار الانوار ج 5-1- ص 7-5-
همه اين موارد ثابت مي كند كه مردم در عين آزادي مشغول اعمال صالح مي شوند و گناهان بسيار كم مي شوند اما مطلقاً از بين نمي رود در اين زمان مسيحيان و يهوديان نيز به زندگي مذهبي خود ادامه مي دهند خداوند درباره اين دو گروه در آياتي مي فرمايد كه مابين ايشان دشمني و عداوت تا روز قيامت قرارداديم مائده1-4- و 6-4- در نتيجه؛ بايد اين دو گروه تاروز قيامت باقي بمانند و در زمان حضرت زندگي كنند
منابع
سايت اسلام كوئيست
منتخب الاثر ـ صافي گلپايگاني
راه های پیروزی و غلبه بر نفس
1 تفکر:
شرط اول مجاهده با نفس و حرکت به سوی خداوند تفکر است یعنی انسان هر روز مقداری تفکر کند
در اینکه آیا خداوند متعال که او را در این دنیا آورده و تمام اسباب آسایش او را فراهم آورده،
وظیفه ما در مقابل این همه لطف چیست؟ آیا تمام این الطاف برای شهوات و هواهای نفسانی ما است یا مقصود دیگری در کار است؟ اگر انسان عاقل، لحظه ای فکر کند مقصود خداوند را می فهمد که همان تزکیه و تهذیب نفس انسان می باشد.
2 عزم:
یعنی تصمیم بر ترک گناهان و انجام واجبات بگیری تصمیم و اراده ای قاطع و سخت
3 مشارطه، مراقبه، محاسبه و مواخذه:
این چهار عمل از اهمیت حیاتی برخوردار بوده و از لوازم سیر الی الله می باشد
مشارطه آن است که در اول روز شرط کند که امروز گناهی انجام نخواهد داد و این مطلب را تصمیم بگیرد و معلوم است که یک روز گناه نکردن کاری است آسان و سهل و می توان به راحتی از عهده اش بر آمد.
پس از مشارطه باید وارد مراقبه شوی یعنی در تمام مدت متوجه عمل به شرط خود باشی و پیوسته مراقب اعمال و احوال خود باشی تا مرتکب گناهی نشوی و اگر در دلت افتاد که مرتکب خلاف شوی بدان که این از شیطان است پس به آن لعنت کن و به خداوند متعال پناه ببر.
و به همین حال مراقب باشی تا موقع محاسبه که آخر شب وقتی اختصاص دهی و در آن وقت که به تمام کارهای شبانه روز خود رسیدگی نمایی و حساب نفس را بکنی که در این روز مرتکب گناه شده یا نه.
اگر گناهی مرتکب نشده باشد شکر خدا کن و بدان که یک قدم پیش رفتی
و اگر مرتکب گناه شده باشد باید خود را مواخذه کنی و از خداوند بخواهی و بنا بگذاری که فردا مردانه عمل کنی و به همین حال باشی تا خدای تعالی ابواب توفیق و سعادت را بر
روی تو باز کند.
4 معالجه مفاسد اخلاقی:
بهترین علاج ها که علما اخلاق و اهل سلوک برای معالجه مفاسد اخلاقی فرموده اند این است که هر یک از اخلاق های زشت را که در خود می بینیم در نظر بگیریم و بر ضد آن رذیله رفتار کنیم و از خدای تعالی در هر حال توفیق طلب کنیم مسلماً بعد از مدتی آن خُلق زشت رفع خواهد شد.
5 استاد: در زمینه تهذیب و تزکیه نفس و اصلاح اخلاق برنامه تنظیم کنید استاد برجسته در زمینه اخلاق برای خود معین نمایید.
6 استفاده از ایام الله:
برای خودسازی و تهذیب ماههایی همچون رجب، شعبان و ماه مبارک رمضان فرصت بسیار خوبی است و در این ماه ها است که درهای رحمت الهی به روی بندگان باز و شیاطین در غل و زنجیر به سر می برند و اصلاح نفس در این ماه های مبارک آسان تر است.
7 همنشینی با خوبان:
از دوستی با رفقای بد و شرور دوری کن و دوستان خوب برای خودت انتخاب کن زیرا
که صحبت با هرکس اثری عظیم در اتصاف به اوصاف او و تخلق به اخلاق او دارد.
8 دعا و توسل:
این مهم ترین و تاثیر گذارترین آنها و به جرات می توان گفت کسی بدون آن نمی تواند به مقصد برسد و آن اینکه در هر حال به خود امیدی نداشته باشی که از غیر خدای تعالی کاری بر نمی آید پس از خدای خود بخواهی که تو را در این راه دستگیری نماید و با
عجز و زاری و در خلوات از خداوند متعال بخواه که تو را در این مقصد همراهی نماید و رسول
اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ و آل بیت طاهرینش ـ علیهم السلام ـ را شفیع قرار ده
که خداوند به تو توفیق عنایت فرماید و در لغزشگاههایی که هست تو را دستگیری نماید.
طنـابـهـای شیـطـان
#حڪـایــت
يکي از شاگردان مرحوم شيخ انصاری میگويد:
در زماني که در نجف در محضر شيخ به تحصيل علوم اسلامي اشتغال داشتم يک شب شيطان را در خواب ديدم که بندها و طنابهاي متعددي در دست داشت.
از شيطان پرسيدم: اين بندها براي چيست؟
پاسخ داد: اينها را به گردن مردم مي افکنم و آنها را به سوي خويش مي کشانم و به دام مي اندازم. روز گذشته يکي از اين طنابهاي محکم را به گردن شيخ مرتضي انصاري انداختم و او را از اتاقش تا اواسط کوچه اي که منزل شيخ در آنجا قرار دارد کشيدم ولي افسوس که عليرغم تلاشهاي زيادم شيخ از قيد رها شد و رفت.
وقتي از خواب بيدار شدم در تعبير آن به فکر فرو رفتم.
پيش خود گفتم: خوب است تعبير اين رؤيا را از خود شيخ بپرسم. از اين رو به حضور معظم له مشرف شده و ماجراي خواب خود را تعريف کردم.
شيخ فرمود: آن ملعون ( شيطان) ديروز مي خواست مرا فريب دهد ولي به لطف پروردگار از دامش گريختم.
جريان از اين قرار بود که ديروز من پولي نداشتم و اتفاقا” چيزي در منزل لازم شد که بايد آنرا تهيه مي کردم. با خود گفتم: يک ريال از مال امام زمان ( عج) در نزدم موجود است و هنوز وقت مصرفش فرا نرسيده است. آنرا به عنوان قرض برمي دارم و ان شاءالله بعدا ادا مي کنم. يک ريال را برداشتم و از منزل خارج شدم. همين که خواستم جنس مورد احتياج را خريداري کنم با خود گفتم: از کجا معلوم که من بتوانم اين قرض را بعدا” ادا کنم؟
در همين انديشه و ترديد بودم که ناگهان تصميم قطعي گرفته و از خريد آن جنس صرف نظر نمودم و به منزل بازگشتم و آن يک ريال را سرجاي خود گذاشتم.
چه کنیم تا در دنیا راحت زندگی کنیم؟
پاسخ : قرآن میفرماید: لکیلا تاسوا علی ما فاتکم و لا تفرحوا بما آتاکم ( سوره حدید، آیه 23.) آن گونه باشید که اگر چیزی را از دست دادید، تاسف نخورید و اگر چیزی به شما دادند، شاد نشوید. راستی آیا میشود انسان اینگونه متعادل باشد که دادنها و گرفتنها در او اثری نگذارد؟
کارمند بانک، یک روز مسئول دریافت پول مردم میشود و روز دیگر مسئول پرداخت پول به مردم میشود. نه آن روزی که پول میگیرد خوشحال است و نه آن روزی که میپردازد، ناراحت. زیرا او میداند هر دو روز، امانتداری بیش نبوده است.
مثالی دیگر:
برای لاستیک تراکتور، حرکت در زمین هموار و غیر هموار یکسان است، ولی برای لاستیک دوچرخه، تفاوت دارد.
نشستن و برخاستن یک گنجشک، روی شاخه گل اثر میگذارد ولی روی درخت تنومند، اثر چندانی ندارد.
آری، انسانهای بزرگ به خاطر سعی صدری که دارند، مسایل جزئی در روح آنان اثر چندانی ندارد.
امام حسین (علیه السلام) ظهر عاشورا در برابر دهها تیر که به سویش رها شد و دهها داغی که دید، نماز با حال و خشوعی خواند، در حالی که کوچکترین حرکت، ما را از نماز یا خشوع باز میدارد.
#استاد_قرائتی