زماني كه انگيزههاي گناه كم ميشود
بعد از ظهور حضرت به واسطه رشد عقلي و فكري كه در مردم ايجاد مي شود انگيزه هاي انجام گناه بسيار كم و نادر مي شود مردم در عين آزادي مشغول اعمال صالح شده و گناهان بسيار كم مي شوند اما مطلقاً از بين نمي رود
در اين نوشتار به طرح يك شبهه و يك سوال درباره امام زمان عليه السلام پرداخته و اجمالا به آن می پردازیم:
يك شبهه ميدانيم كه يكي از علائم ظهور رواج ظلم و ستم در جهان است حال با نگاهي اجمالي به علائم ظهور و ستمي كه در جهان حاكم است اين شبهه ايجاد مي شود كه پس چرا امام زمان عج ظهور نمي كنند؟
در پاسخ به اين شبهه توجه به چند نكته ما را در دستيابي به پاسخ ياري مي دهد
1- عبارتي كه در روايات فراواني ديده مي شود اين است يملأ الارض قسطا و عدلا كما ملئت ظلما و جورا زمين را پر از عدل و داد مي كند همانطور كه پر از ظلم و ستم شده است آنچه از اين روايت فهميده مي شود آن است كه ظهور حضرت و فراگير شدن عدالت او در زماني است كه ظلم و جور در جهان شيوع پيدا كرده است يعني ممكن است بعد از اين كه سالهاي زيادي از شيوع ظلم در جهان گذشت حضرت ظهور كنند به عبارت ديگر اين روايات بيان مي كنند كه گسترش و توسعه ي عدالت و ريشه كن شدن ظلم و ستم فقط توسط امام زمان عج انجام مي گيرد؛ و در صدد بيان علائم ظهور نيست و نمي خواهد بيان كند كه هر گاه جهان پر از ظلم شد حضرت ظهور خواهد كرد
2- فراگير شدن ظلم يك امر نسبي است يعني مي توان گفت از زمان حضور بشر در زمين ظلم همراه هميشگي انسان ها بوده است و همواره عده اي ظالم و عده اي مظلوم بوده اند پس نمي توان ادعا كرد تنها در اين دوره ظلم فراگير شده است و قبل و بعد از آن به اين شدت نبوده و نمي باشد
3- فراگير شدن ظلم اگر به عنوان علائم باشد به معناي علت تامه براي ظهور نيست بلكه به نحو اقتضا مي باشد و علائم و علت هاي ديگري نيز در اين امر دخالت دارند و بايد همه ي علائم و علل تحقق يابند تا امام زمان عج ظهور كنند
پس مي توان نتيجه گرفت كه به صرف وجود ظلم هاي بسيار در عالم نبايد توقع قطعي داشت كه حضرت به زودي ظهور خواهد كرد هرچند با توجه به مطالبي كه در روايات آمده است وظيفه داريم دائما چشم انتظار حضرت بوده و با فراهم كردن مقدمات ظهور نزديك تر شدن صبح ظهور را دعا كنيم
همه اين موارد ثابت مي كند كه مردم در عين آزادي مشغول اعمال صالح مي شوند و گناهان بسيار كم مي شوند اما مطلقاً از بين نمي رود در اين زمان مسيحيان و يهوديان نيز به زندگي مذهبي خود ادامه مي دهند خداوند درباره اين دو گروه در آياتي مي فرمايد كه مابين ايشان دشمني و عداوت تا روز قيامت قرارداديم مائده1-4- و 6-4- در نتيجه؛ بايد اين دو گروه تاروز قيامت باقي بمانند و در زمان حضرت زندگي كنند
يك سوال آيا بعد از ظهور امام زمان عج مردم با وجود آزادي گناه انجام نمي دهند؟
آزادي و اختيار انسان از مسائل فطري و از مميزات انسان است كه قابل خدشه و محدود به زمان خاصي نيست بعد از ظهور حضرت به واسطه رشد عقلي و فكري كه در مردم ايجاد مي شود انگيزه هاي انجام گناه بسيار كم و نادر مي شود مهم ترين عامل صدور گناه از انسان طمع و حرص او به اندوختن مال دنيا و احساس نياز انسان به متاع دنيا است
وقتي انسان به قدر كفايت از مال و ثروت بهرهمند گشته و عزت و آبروي اجتماعي بيابد و بينش او الهي شود و دنيا و متاع آن برايش بي ارزش گردد و به يقين برسد كه تمامي وعدههاي الاهي حقاند و گرچه ديگران نخواهند و نپسندند و در سر راه تحقق آن مانع بتراشند بالاخره محقق خواهند شد؛ اگر انسان به يقين برسد كه معاد و حساب و كتابي در كار است و بهشت و آنچه در آن است قابل مقايسه با عمر دنيا و آنچه در آن است نبوده ديگر انگيزهاي براي ارتكاب گناه باقي نميماند به خصوص كه بنابر برخي روايات و استدلالهاي برخي محققان فرزانه عمر ابليس نيز با قيام حضرت عليه السلام تمام خواهد شد و به استناد برخي روايات آن ملعون به دست نبي اكرم صلي الله عليه و آله در بيت المقدس ذبح خواهد شد و تسويلات و وسوسهها و تزيينهاي او هم منقطع ميگردد الميزان عربي ج 1-4- ذيل آيه 3-6- سورهي حجر
فراگير شدن ظلم اگر به عنوان علائم باشد به معناي علت تامه براي ظهور نيست بلكه به نحو اقتضا مي باشد و علائم و علت هاي ديگري نيز در اين امر دخالت دارند و بايد همه ي علائم و علل تحقق يابند تا امام زمان عج ظهور كنند
از طرف ديگر موانع بي شماري مثل حكومت عدل فراگير كه رهايي از عدالت آن امكان ندارد محيط امن و امان و سالم و عدم پذيرش فساد و تباهي و گناه از طرف عموم مردم مانع صدور گناه خواهد بود پس انگيزه مفقود و مانع موجود ميشود لذا گناه صادر نميشود در اين زمينه نيز احاديث فراوان است از جمله
امام صادق عليه السلام در
توصيف دوران ظهور ميفرمايد روابط نامشروع مشروبات الكلي و رباخواري از بين ميرود مردم به عبادت و اطاعت روي ميآورند امانت ها را به خوبي رعايت ميكنند اشرار مردم نابود ميشوند و افراد صالح باقي ميمانند صافي گلپايگاني منتخب الاثر ص 4-7-4-
و پيامبر صلي الله عليه و آله ميفرمايند خداوند به وسيلهي مهدي عج از امت رفع گرفتاري ميكند دلهاي بندگان را با عبادت و اطاعت پر ميكند و عدالتش همه را فرا ميگيرد خداوند به وسيله او دروغ و دروغ گويي را نابود ميسازد روح درندگي و ستيزه جويي را از بين ميبرد و ذلّت بردگي را از گردن آنها بر ميدارد بحار الانوار ج 5-1- ص 7-5-
همه اين موارد ثابت مي كند كه مردم در عين آزادي مشغول اعمال صالح مي شوند و گناهان بسيار كم مي شوند اما مطلقاً از بين نمي رود در اين زمان مسيحيان و يهوديان نيز به زندگي مذهبي خود ادامه مي دهند خداوند درباره اين دو گروه در آياتي مي فرمايد كه مابين ايشان دشمني و عداوت تا روز قيامت قرارداديم مائده1-4- و 6-4- در نتيجه؛ بايد اين دو گروه تاروز قيامت باقي بمانند و در زمان حضرت زندگي كنند
منابع
سايت اسلام كوئيست
منتخب الاثر ـ صافي گلپايگاني