تغییر فرهنگ زیارت به سیاحت
سفرهای زیارتی، سفرهایی بسیار معنوی و اثرگذار برای کسانی است که با تحمل مشکلات بسیار، به آن اقدام می‌کنند. در گذشته به افرادی که به مکان‌های زیارتی تشرف می‌یافتند، بسیار احترام و توجه می‌شد و حتی پس از سفر با عنوان ویژه ای خوانده می‌شدند. کسانی که به مکه مشرف می‌شدند، حاجی و کسانی که به کربلا می‌رفتند، کربلایی و کسانی که به مشهد عزیمت می‌کردند، مشهدی خطاب می‌شدند و توفیق حضور در چنین اماکنی بسیار باارزش شناخته می‌شد.
اما در عصر حاضر که سفرها آسان شده و به آسانی و در زمان کوتاه می‌توان راه‌های طولانی را پیمود و به مسافرت رفت، این مسئله سبب شده انگیزه مسافرت به اماکن زیارتی در بعضی افراد دگرگون شود و عده ای بهقصد سیاحت و مشاهده اماکن زیارتی اقدام به سفر کنند که این خود، زمینه به وجود آمدن دیگر آسیب‌ها نیز خواهد بود. مقام معظم رهبری دراین باره می‌فرماید:
نگاه به حج به صورت یک سفر گردشی یا خدای نکرده با یک اهداف دیگر که گفتنی نیست، این نفس و هوای انسان، انسان را به خیلی جاها می‌کشاند، باید اینها را مراقبت و جلوگیری کرد، این انگیزه‌های مادی باید در حج دور شود. 
پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
یأتی علی الناس زمان یکون حج الملوک ترهه و حج الاغنیاء تجاره و حج المساکین مسله. 
زمانی خواهد آمد که پادشاهان به قصد سیاحت و ثروتمندان به قصد تجارت و نیازمندان به قصد گدایی حج خواهند گزارد.
از طرفی بسیاری از سفرهای زیارتی به صورت گروهی انجام می‌پذیرد و حمل و نقل و تغذیه و اسکان زائران بر عهده مجموعه ای خاص است و این امر نیز انتظارهای بعضی از زائران را بالا می‌برد. بدین ترتیب اعتراض و شکایت از دست اندرکاران به سبب برخی کاستی‌ها یا پرتوقعی زائر، از آسیب‌های این گونه سفرهاست.
عده ای نه تنها روحیه قدرشناسی از دست اندرکاران و عوامل گروه ندارند، همیشه با رفتاری طلبکارانه کاستی‌ها یا هزینه اندکی را که پرداخته اند، به رخ می‌کشند و خواسته‌های نابجایی مطرح می‌کنند.
امام صادق (ع) فرمود:
از ما نیست کسی که با همراهان خود به نیکی، هم نشینی و با دوستان خود مدارا نکند و در غذا خوردن خواسته دیگران را در نظر نگیرد و در خلق وخو اخلاق دیگران را نادیده بگیرد. 

———-
[فرهنگ تشرف به اماکن مذهبی - محمد رضا احمدی  ندوشن - صفحه ۶۹]