موعظه یعنی متذکر ساختن افراد است به خیر ، به طوری که قلب هایشان رقت پیدا کند.در کتاب لسان العرب آمده است:موعظه یعنی پند ونصیحت و تفکر در عواقب کارهای زشت .
وقتی که انسان به دنیا روی می آورد و وارد اجتماع می شود‌ باافراد زیادی در ارتباط است در نتیجه قهرا رو به طرف آنان خواهد کرد وبه محض رویارویی مطمئنا آلوده خواهد شد وغفلت سراسر وجود او را فرا خواهند گرفت ، یکی از راههای از بین بردن آلودگی قهری محیط، گوش جان سپردن به کلام الهی و سخنان اولیای الهی است که جان انسان را طراوت می بخشد  شاید حدیث را که می گویند :امام باقر (ع) می فرماید: ای فضیل به راستی که حدیث ما قلب ها را زنده می کند .به خاطر تازگی و نشاطی است که در آن می باشد.
وجود مبارک امیرالمومنین (ع) به شخصی فرموده اند : مرا موعظه کن! ایشان سوال کردمن شما را موعظه کنم؟ شما که همه چیز را می دانید .حضرت  فرمودند : اثری که در شنیدن است در دانستن نیست.
براین اساس ، مربیان دلسوز حقایق را در قالب موعظه حسنه به متربیان گوشزد کنند. به خصوص برای جوانان و نوجوانان که وجود آنها چون زمین بارور آماده هرگونه پند ونصیحتی است تا در آینده ثمره ونتیجه آن نمایان شود.
خداوند حکیم نه تنها خود را موعظه کننده دانسته و قرآن را موعظه قلمداد کرده است بلکه به پیامبر بزرگ اسلام (ص) فرمان می دهد که مردمان را با روش موعظه حسنه به دین دعوت نماید.
چنانچه به روش تربیتی لقمان عنوان موعظه می گویند.
درکتاب سفینه البحار تحت عنوان کلمه وعظ حدیثی بازگو می سازد که پیامبر (ص) به جبرئیل فرمود: مرا موعظه کن اونیز با سه فراز پیامبر را موعظه کرد.در باب وعظ و اندرز لازم نیست که واعظ مقام بالاتری از شنونده داشته باشد لذا حضرت یحیای پیامبر (ص) از یک گناهکار محکوم به سنگسار ، مطالبه موعظه کرد “یا مذنب عظنی” جوان او را موعظه کرد.
موعظه باید باآگاهی وخیرخواهی وخلوص نیت باشد این که قرآن موعظه را به حسنه مقید ساخته به خاطر این است که اندرز در صورتی موثر می افتد که خالی از هرگونه خشنونت ، برتری جویی، تحقیقرطرف مقابل، تحریک حس لجاجت ومانند آن بوده باشد.
موعظه از منظر حضرت علی (ع) :نصیحت در بین مردم به منزله کوبیدن، موعظه قلب را زنده می کند، موعظه بهترین هدیه است، مرگ بهترین واعظ و موعظه باید مختصر باشد .
منبع:ولی الله ملکوتی فر، تربیت در نهج البلاغه،ص38