وظایف و مسئولیت مربی در عرصه تربیت بسیار سنگین است از جمله وظایف :
1- سازندگی خود
والدین و مربیان در پرورش نسل، نخست باید خود را بسازند آن کس که خود را امام و رهبر قرار می دهد بیش از آموزش و تعلیم دیگران باید به تعلیم نفس خود بپردازد (نهج البلاغه، قصار7، بند1)
2- در خط فرمان بودن
او باید دائما در خط فرمان خدا باشد ودر هیچ یک از حالات ، چه در جهاد با نفس و چه اطاعت از خدا خودداری نورزد. (غررالحکم، شماره10922)
3- ادب آموزی
امام فرمان می دهد که ادب آموزی خویش را خود برعهده بگیرید ونفس رااز عادات نابهنجار باز دارید . (نهج البلاغه، قصار351، بند2) که هرکس نفس خود را مهذب نسازد عادت سوء او را رسوا سازد. (غرر الحکم، ص719)
4- عرضه ی چکیده عمر
هرپدری وظیفه دارد چکیده عمر وحاصل آن را در امر تربیت فرزند به او ارزانی دارد.علی علیه السلام می فرماید:فرزندم اگر چه عمری طولانی نداشتم که با گذشتگان معاصر باشم، اما در اعمالشان نظر انداختم و در اخبارشان اندیشیدم و نیک وبد آن ها را شناختم .برای تو از هر خرمنی گلی چیدم وبه تو عرضه کردم . (نهج البلاغه ، نامه ی31، بند13)
5- دعا برای توفیق
پدر در عین انجام وظیفه ی تربیت ، وظیفه ی دعا را دارد .امام در آخر نامه اش به حضرت مجتبی علیه السلام می نویسد: از خداوند آرزو دارم که موفقت گرداند تا به رشد برسی و خط اعتدال را تعقیب کنی. (همان، بند15)
6- به خدا پناه بردن
در عین تلاش برای سازندگی نسل، او را به خدا بسپار ، چنان نباش که همه ی اوقات تو صرف فرزندان شود. اگر اینان از اولیای خدا باشند خدای آنان را ضایع نگذاردواگر دشمن خدا باشند تو را بااشتغال خاطر آنان چه کار؟ (همان، قصار344، بند1)
7- توجه به آغاز تربیت
این امر باید خیلی زود و پیش از آن باشد که قلب فرزند سخت و شکل یافته باشد. (همان، نامه ی 31، بند12)
منبع:تربیت در نهج البلاغه، ولی الله ملکوتی فر