آداب قرآن و قاری قرآن
آداب قرآن
۱ - انسان مشرك آن را دست نزند.
۲ - با قرآن به سرزمين دشمن سفر نكند.
۳ - زمانى كه جنب و يا بدون وضو هست قرآن را لمس نكند.
در حديثى از امام رضا (ع) آمده است: (ولا تمس القرآن إذا كنت جنباً أو على غير وضوء، ومس الأوراق).
اگر جنب يا بى وضو بودى به قرآن دست نزن، [اما] به ورق آن دست بزن.
۴ - زن حايض آن را لمس نكند.
۵ - حروف قرآن جز با وضو دست خورده نشود.
۶ - كسى كه حروف قرآن را لمس مى كند بدور از گناه و لغزش باشد.
۷ - به برگه هاى قرآن احترام گذارده شود.
آداب قاري قرآن
۱ - با وضو و طهارت بودن: قارى قرآن هنگام تلاوت سزاوار است كه با وضو باشد چون هر قدر پاكى و قداست بيشتر باشد درك انسان از مفاهيم قرآن و محتواى آن بيشتر خواهد شد.
۲ - گفتن استعاذه: يعنى قبل از شروع به تلاوت قرآن بگويد: «اعوذ بالله من الشيطان الرجيم».
قرآن مى فرمايد: فاذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشيطان الرجيم.
هنگامى كه قرآن مى خوانى، از شرّ شيطان مطرود، به خدا پناه بر!
۳ - گفتن بسمله: قبل از شروع به قرائت قرآن «بسم الله الرحمن الرحيم» بگويد.
۴ - در آخر تلاوت قرآن «صدق الله العلي العظيم» بگويد يعنى: راست گفت خداوند بلندمرتبه بزرگ.
۵ - نگاه كردن به صفحه قرآن: خوب است قارى قرآن حتى اگر قرآن را حفظ كرده باشد از روى قرآن تلاوت كند.
در حديثى رسول خدا (ص) مى فرمايد: أَفْضَلَ عِبادَةِ اُمَّتي تِلاوَةُ القُرآنِ نَظَراً.
از روخواندن قرآن برترين عبادت امت من است.
۶ - به ترتيل خواندن قرآن: قرآن را به ترتيل و با دقت بخواند.
قرآن مى فرمايد: وَ رَتّل القُرآنَ تَرْتيلاً.
و قرآن را با دقّت و تأمّل بخوان.
۷ - قرآن را با صداى نيكو خواندن: وقتى قرآن با صداى خوش خوانده شود در دل انسان بيم و حزن و فروتنى راه مى يابد.
رسول خدا (ص) مى فرمايد: زَيِّنوُا القُرآن بِاَصْواتِكُم.
قرآن را با آواى خود زينت دهيد.
عده اى در حضور امام رضا (ع) سخن از صداى خوب به ميان آوردند امام فرمود: على بن حسين (ع) قرآن مى خواند و گاه اتفاق مى افتاد كه عابرى از زيبايى صداى او بى هوش مى شد.
۸ - با اندوه قرآن را تلاوت كند: خوب است قرآن را با غم و اندوه تلاوت كند چون قرآن با حزن و اندوه نازل شده.
در حديثى از امام صادق (ع) مى فرمايد: اِنَّ القُرآنَ نَزَلَ بِالْحُزْنِ فَأْقَرؤهُ بِالْحُزْنِ
قرآن با اندوه نازل گرديده پس آن را با صداى حزين قرائت كنيد.
۹ - در قرائت قرآن اخلاص داشته باشد.
۱۰ - تفكر و تدبر در آيات الهى: زمانى كه آيات الهى را مى خواند در معانى آنها تفكر و انديشه كند.
قرآن مى فرمايد: اَفَلا يَتَدَبَّرونَ القُرآنَ.
آيا آنها در قرآن تدبّر نمى كنند.
۱۱ - در هنگام قرائت قرآن احساس خوف و ترس و حضور قلب داشته باشد.
۱۲ - زمانى كه آيات آتش و عذاب را مى خواند توقف كند و از آتش جهنم به خدا پناه ببرد و زمانى كه آيات بهشت و ثواب را مى خواند از خداوند بهشت و ثواب را طلب كند.
۱۳ - قرآن را در جائى خلوت و فارغ از كار و با دلى آرام و با حالت خشوع تلاوت كند.
۱۴ - خوشبو كردن و نظافت دهان با مسواك: كه براى خواندن قرآن بايد دهان خوشبو و پاك باشد.
در حديثى از رسول خدا (ص) مى فرمايد: نظِّفُّوا طَريقَ الْقُرآنِ قيلَ يا رَسولَ اللهِ و ما طريقُ الْقُرآنِ قالَ افْواهَكُمْ قيلَ بِماذا قالَ بِالسِّواكِ.
راه قرآن را پاكيزه نمائيد گفتند: يا رسول الله (ص) راه قرآن چيست؟ فرمود: دهانتان گفتند: چگونه آن را پاكيزه كنيم؟ فرمود: به وسيله مسواك زدن.
۱۵ - كسى كه قرآن تلاوت مى كند از گناه بپرهيزد.
منبع: آداب قرآنی،واحد تحقیقات مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان ،مشخصات نشر: اصفهان: مرکز تحقیقات رایانه ای قائمیه اصفهان، ۱۳۸۸.