اندوه سازنده
اندوه سازنده
۱) اندوه برای آخرت
عاقبت اندیشی یکی از رموز سعادت و نیک فرجامی است. کسی که نگران فرجام کار خویش است، در اعمال و رفتار و سیره و سلوک خود مراقبت میکند. از هر عملی که اسباب سقوط و انحراف او را فراهم میکند و او را از دستیابی به سعادت ابدی باز میدارد، پرهیز و دوری میکند. به خاطر از دست دادن فرصتهای گرانبهایی که داشته و میتوانسته است آن را ذخیرة آخرت خود گرداند و از آن بهره نبرده است، تأسف میخورد واین تأسف و اندوه او را بر آن میدارد که از فرصتهای آتی بیشترین بهره را برده و در صدد جبران گذشته بر آید. از این رو اندوه برای از دست دادن فرصتها را میتوان اندوهی پسندیده انگاشت و آن را سبب رشد و کمال دانست. این است که امیرالمؤمنین علیه السلام فرمودند:
فَلْیَکُنْ سُرورکَ بِمانِلْتُ مِنْ آخِرَتِکَ وَلْیَکُنْ اَسَفُکَ عَلی ما فاتَکَ مِنها؛ خوشحالی تو باید از چیزی باشد که در طریق آخرت نائل شده ای و تأسف و اندوه تو باید در اموری باشد که مربوط به آخرت است و از دست داده ای.
اگر میبینیم در روایات یکی از ویژگیهای مؤمن حزن بر شمرده شده است، همین حزن سازنده و تعالی بخش است. این حزن است که او را به صلاح و سداد وا میدارد.
شرح دعای روز ششم ماه مبارک رمضان
شرح دعای روز ششم
در فراز نخست از دعای روز ششم ماه مبارک رمضان چنین میگوییم: پروردگارا! مرا به سبب عصیان خوار مکن. همان گونه که طاعت خدا عزّت آور و سبب سربلندی و افتخار میشود، معصیت و نافرمانی او نیز ذلّت آور است. گناه انسان را میشکند، ارزش وجودی او را درهم میریزد و فطرت پاک و نورانی وی را آلوده میکند. یکی از آثار گناه، شرمساری، عذاب وجدان و سیه رویی در دنیا و آخرت است. «ابوالفَرَج اصفهانی» در کتاب مقاتل، از قول قاسم بن اَصبغ درباره ی اثر گناه نقل میکند: من مردی را میشناختم که خوش چهره و سفیدرو بود، اما پس از واقعه ی کربلا دیدم که چهره اش سیاه گشته است. به او گفتم: تو مردی زیبا صورت و سفید رو بودی، چه شد که چهره ات این گونه سیاه شده است؟! گفت من جوان نورسی را از همراهان حسین علیه السلام در کربلا به قتل رساندم که در پیشانیش جای سجده مشاهده میشد. از آن روز تا به حال، هرشب به بالینم میآید، گریبانم را میگیرد و به سوی دوزخ میکشاند و مرا در آتش دوزخ میافکند. من چنان در خواب از وحشت فریاد میکنم که تمام همسایگان صدایم را میشنوند. امام صادق علیه السلام نیز در این زمینه
شرح دعای روز دوم ماه مبارک رمضان
شرح دعای روز دوم
بسم الله الرحمن الرحیم اللهمّ قَرّبْنی فیهِ الى مَرْضاتِكَ وجَنّبْنی فیهِ من سَخَطِك ونَقماتِكَ ووفّقْنی فیهِ لقراءةِ آیاتِكَ برحْمَتِكَ یا أرْحَمَ الرّاحِمین.
خدایا نزدیك كن مرا در این ماه به سوى خوشنودیت وبركنارم دار در آن از خشم وانتقامت وتوفیق ده مرا در آن براى خواندن آیات قرآن به رحمت خودت اى مهربانترین مهربانان…
**************
خدایا! مرا در چنین روزی به آن چه موجب رضای توست، نزدیک گردان. در این فراز، خشنودی و غضب خداوند متعال، معیار و ملاک عمل و سعادت و شقاوت آدمی قرار گرفته است. پس باید دید عوامل ایجاد رضایت معبود چیست؟ از اعمالی که میتوان به عنوان عوامل رضایت خداوند برشمرد، عمل صالح، حق طلبی، ایثار، اخلاص، انفاق، صدقه، طاعت و عبادت است. خشم او نیز با اعمالی هم چون نافرمانی، کینه توزی، بدخواهی، سوء نیت، حسد، غیبت، احتکار، زراندوزی، گران فروشی، کم کاری، حرام خواری، ستم و حق کشی پدیدار میشود.
میهمانی خدا
ماه میهمانی خدا
ماه رمضان، ماه «ضیافة الله» و میهمانی دادن خداست که میزبان آن حضرت مهدی علیه السلام است. چون: بِیُمنِهِ رزق الوری؛ به یمن و برکت حجت بن الحسن علیه السلام است که موجودات روزی میخورند.
گرچه، اگر با دیده دقت بنگریم در همه سال و همه آنات سفرة میهمانی خدای کریم همراهِ میزبانی حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف برقرار است چنان که سید بن طاووس رحمة الله گوید:
نَزیُلکَ حیثُ ما اتَّجهتْ رکابی وَ ضَیفُکَ حیثُ کنتُ مِنَ البلاد [مفاتیح الجنان محدث قمی، زیارت امام زمان در روز جمعه. ]
ای امام زمان من بر تو نازل میشوم هر کجا که راحلهام روی آورد و مرا وارد نماید. و میهمان تو هستم در هر کجا که باشم از شهرها (چون هستی مملوک توست).
میزبانی و خلق مهمانت
همه بنشسته بر سر خوانَت
جانب خلق دائماً جاری است
ریزش سیل وار احسانت
منبع: رمضان نشان از قامت رعنا، عباس رمضانعلی زاده ،مشخصات نشر: قم: بنیاد فرهنگی حضرت مهدی موعود عجل الله تعالی فرجه الشریف، ۱۳۹۴،ص ۱۳
سالمندان از دیدگاه معصومین علیهم السلام
سالمندان از دیدگاه معصومین علیهم السلام رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و امامان معصوم علیهم السلام با ارزنده ترین و زیباترین سخنان، سالمندان را در والاترین سریر اجتماعی نشانده و چنان فرّ و شکوهی به آنان بخشیده اند که همگان باید تنها از روزنه ی مفاهیم بلندی هم چون تجربه، دانایی و مُرشدی به آنان بنگرند، نه به دیده ی سستی و نیازمندی. این گونه بزرگ داشت سالمند، اعضای جامعه را وا میدارد تا خود را به سالمند نیازمند ببینند، نه این که سالمند را نیازمند خویش بپندارند. اکنون به نمونههایی از این شکوه بخشیها اشاره میکنیم:
۱. سالمندی و پیامبری
رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله فرمود: هر پیری در میان طایفه اش هم چون پیامبری است در میان قومش. پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله وسلم در تبیین جایگاه ارزش مند سالمند در اسلام، در رهبری طایفه و خانواده، به او رتبه ی پیامبری میدهد؛ زیرا سالمندی، دوره ای سرشار از کوله بار پختگی، تجربه و کمال است و به یقین، بهره گیری از تجربه ی سالمندان، راه گشای جامعه ی انسانی خواهد بود. براساس این سخن، آدمیان همان گونه که در پیشگاه مقدس پیامبران راستین، سر کرنش و فرمانبرداری فرود میآورند و از مهر و عطوفت و ارشادشان، بهره مند میگردند، باید در برابر تجربه و دانش دیرپای سالمندان، سر تعظیم فرود آورند. ارزش مندی تجربه و اندیشه ی سالمند به گونه ای است که امیر سخن، امام علی علیه السلام فرموده است.