شیطان از دیدگاه قرآن
خداوند سبحان در سوره مبارکه بقره ضمن آیات [۱] مربوط به نذر و انفاق و آداب و فضیلت آن دو میفرماید:
الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشَاءِ وَاللَّهُ یَعِدُکُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَفَضْلا وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِیمٌ [۲] ؛
شیطان به شما وعده ی تهیدستی میدهد (از فقر میترساند) و شما را به زشتی (بخل) وا میدارد و خداوند (برای رغبت به خیر و انفاق) از نزد خود به شما نوید آمرزش و فزونی میدهد و اوست گسترش دهنده و دانا.
قرآن کریم در آیات مربوط به انفاق، میفرماید:
«خداوند انفاق و بخشش را هفتصد برابر میکند و انفاق کنندگان از هیچ پیش آمدی بیم و هراس ندارند و بدون منّت برای تثبیت جایگاه معنوی خود انفاق میکنند و شایسته است از بهترین دست آورد خود انفاق کنند که خداوند به آن عالم است و به پاداش آ ن،گناهانشان را میپوشاند و بندگان هر انفاق و احسانی کنند و هر نذری داشته باشند برای خودشان است و آنان را پاداش نیکو و کامل نزد پروردگار است» [۱] .
وسوسه شیطان و هشدار خداوند
خداوند در ضمن بیان آیات انفاق و فضیلت دنیایی و آخرتی آن، هشدار میدهد و میفرماید:
«مواظب فریب و وسوسه شیطان باشید که شما را از تهیدستی بیم میدهد و به بخل و امساک وا میدارد و از انفاق و احسان» [۳] و کار خیر باز میدارد مواظب باشید شیطان منع خود را از انفاق انسان توجیه میکند و با ترساندن از فقر به شما میگوید خودت احتیاج داری، در آینده هزار روز سیاه داری چرا مال خود را این گونه به دیگران میبخشی؟ ولی خداوند هر چه را شیطان از آن بیم میدهد عکس آن را نوید میدهد و میفرماید: خداوند وعده مغفرت و افزایش میدهد و بدانید که پروردگار عالم، واسع و علیم است، دانای به نیاز شما و گسترش دهنده نعمتهای بی منتهاست.[4]
———-
[۱]: . بقره / ۲۶۱-۲۷۴.
[۲]: همان / ۲۶۸.
[3]: . همان، مضمون آیات ۲۶۱-۲۷۰.
[4]: وسوسههای شیطانی و راههای مقابله با آن از دیدگاه قرآن کریم: (جلسات تفسیر مرحوم آیت ا… حاج شیخ عباس ایزدی رحمةالله) ،تحقیق و تدوین محمدعلی خزائلی،مشخصات نشر: قم: آستانه مقدسه قم، انتشارات زائر، ۱۳۹۳،ص۲۳
خاطره ای از دوران ستم
زمان شاه، عده كمي در كشور ميگفتند «نه»، كه آنها را به زندان ميانداختند.
يك وقت من يادم است، ساواك شاه به من گفت: درآمد تو مثلاً از محرم و صفر چقدر است؟ من مثلاً گفتم: يك محرم و صفر كه منبر بروم، حدود هشت هزار تومان، گفتند: ما يك شغل در دادگستري يا در جايي ديگر به تو ميدهيم و ماهيانه چهار هزار تومان ميدهيم، منبرت را هم برو ولي حرف ما را نزن، نگو مملكت فاسد است، نگو دين دارد از بين ميرود، نگو بي حجابي بد است، منبر هم برو، پول محرم و صفر را هم بگير، ما هم ماهيانه چهار هزار تومان به تو ميدهيم! گفتم
: «نه»، گفتند: خوب برو زندان، گفتم: خوب باشد ميرويم زندان!.
اتفاقاً زندان خوبي هم بود ؛ چون من تك و تنها بودم و هيچ كس هم كنارم نبود، مخفيانه يك مهر (نماز) برده بودم، ديدم بيرون كه نمي توانستم اين كار را بكنم چون كار داشتم، از صبح تا شب يا نماز ميخواندم يا راه ميرفتم در آن اتاق و قرآن ميخواندم، يا به تعداد مردههايي كه ميشناختم يك حمد و دوازده سوره توحيد براي آنها ميخواندم تا بيست و چهار ساعت تمام شود.
اين قدر جوانها به خودشان سخت ميگيرند كه نمي شود گفت «نه»، بالاخره جاذبه گناه زياد است، امكان خلاف وجود دارد، پولي هم كه نمي خواهد، خيلي سخت است بگويم «نه»، اينطور نيست سختي ندارد، فقط بايد بخواهي، خواستن خيلي مهم است.
منبع: انصاريان حسين ، هزينه پاك بودن، مشخصات نشر: قم دارالعرفان ۱۳۸۸،ص۱۰
روزه و آمرزش گناه
مقدمه
از جمله امورى كه سبب آمرزش گناه مى شود، «روزه» است. روزه، خالص ترين عبادتى است كه انسان در پيشگاه خداوند انجام مى دهد؛ زيرا در هر عبادتى نوعى نمايش ظاهرى وجود دارد؛ يعنى هر چيزى را كه انسان آن را با خلوص نيّت انجام دهد؛ خود به خود بروز و ظهور دارد، لذا اخلاص نيز در مورد آنها آسيب پذير است؛ ولى روزه تنها عبادتى است كه كاملاً غير آشكار و پنهانى است و كسى نمى تواند از روزه شخص روزه دار آگاه شود مگر آن كه خود اظهار نمايد. روى همين حساب، در روزه اخلاص بيشترى وجود داشته و ناخالصى كمترى آن راتهديد مى نمايد. اين عبادت كه گاهى واجب است؛ مثل روزه ماه مبارك رمضان، روزه كفّاره، نذر و… گاهى مستحبّى؛ مثل روزه تمام روزهاى سال (غير از روزهايى كه روزه اش حرام يا مكروه است) آثار و بركات فراوانى دارد كه به بعضى از آنها اشاره مى شود.
عامل تقويت قواى انسانى
با اندكى دقّت روشن مى شود كه روزه، قواى انسانى را تقويت مى كند:
۱) روزه و تقويت نيروى جسم بهترين عامل براى تندرستى و سلامت انسان «روزه» است؛ زيرا روزه، كار جهاز هاضمه را كم نموده و به اين دستگاه فرصت استراحت و تجديد قوا براى ادامه كار مى دهد. عضوى كه دائم مشغول كار است، «معده» مى باشد، بايد به او مقدارى استراحت داد تا بتواند خود را بازسازى كند. معده، يازده ماه كار مى كند. غذاهايى كه وارد آن مى شود، گاهى فرصت جذب و هضم شدن را پيدا نمى كند، روزه اين فرصت را به او مى دهد تا بتواند غذاهاى مانده را جذب و هضم نمايد، لذا ديده مى شود شخصى كه زياد گرسنه مانده، دهانش بدبو مى شود، نشان مى دهد غذاهايى كه در گوشه و كنار معده، مدّتها باقى مانده، جذب و هضم مى شوند. رسول خداصلى الله عليه وآله فرمود: «أَلْمِعْدَةُ بَيْتُ كُلِ ّ داءٍ وَالْحَمِيَّةُ رَأْسُ كُلِ ّ دَواءٍ»؛ «معده، خانه و جايگاه هر نوع بيمارى است و پرهيز، سرچشمه همه داروهاست». امام موسى بن جعفرعليهما السلام فرمود: «لَيْسَ مِنْ دَواءٍ إِلّا وَيُهَيِّجُ دَاءٍ وَلَيْسَ شَىْ ءٌ فِي الْبَدَنِ أَنْفَعُ مِنْ إِمْساكِ الْبَدَنِ مِمّا يَحْتاجُ إِلَيْهِ»؛ «هر دارويى كه انسان استفاده مى كند (اگر يك بيمارى را مداوا كند) بيمارى ديگرى را تحريك مى كند و هيچ چيز براى بدن پر فايده تر از امساك از غذا نيست». روى همين حساب است كه مكتبمترقّى اسلام، دستور روزه داده است تا سلامتى بدن انسان را ضمانت كند. رسول خداصلى الله عليه وآله كه فرمود: «صُومُوا تَصِحُّوا»؛ «روزه بگيريد تا سالم بمانيد»، تأييد اين مطلب است.
بهترین ویژگی زن
امیر المؤ منین علیه السلام می فرماید: من و عده ای از اصحاب نزد رسول خدا صلی اللّه علیه و آله بودیم، آن حضرت فرمود: بهترین ویژگی زنان چیست؟
هیچیک از ما نتوانستیم جواب دهیم تا اینکه جلسه به پایان رسید و از یکدیگر جدا شویم.
من بسوی فاطمه علیها السلام رفتم و از سوالی که پیامبر صلی اللّه علیه و آله از ما پرسیده بود او را مطلع کردم و گفتم کسی از ما نتوانست به آن پاسخ دهد.
فاطمه علیها السلام فرمود: ولی من جواب آن را می دانم، بهترین ویژگی زنان این است که به مردها نگاه نکنند و مردها آنان را نبینند.
نزد رسول خدا صلی اللّه علیه و آله رفتم و عرض کردم: ای رسول خدا! شما سوال کردید چه چیزی برای زنان بهتر است. بهترین صفت زنان این است که به مردها نگاه نکنند و مردها آنها را نبینند.
پیامبر صلی اللّه علیه و آله فرمود: تو وقتی نزد من بودی جواب آن را نمی دانستی چه کسی جواب سوال را به تو آموخت؟
عرض کرد: فاطمه.
پیامبر صلی اللّه علیه و آله شگفت زده شد و فرمود: براستی که فاطمه پاره تن من است.
بنابر گفته فاطمه علیها السلام زن باید پوشش کامل خود را مراعات کند تا نامحرم او را نبینند و خود از نگاه به نامحرم بپرهیزد تا عفت و سلامت او محفوظ بماند .
بحار الانوار، ج 43، ص 91
خوشا به حال کسی که خوش اخلاق است
مقدمه
خوشا به حال کسی که اخلاقش را نیکو کند. شاید کسی ثروت فراوان و زندگی مجلل داشته باشد و همه به حال او غبطه بخورند، اما چه بسا مثلاً بدخلقی همسر او چنان زندگیاش را تلخ کرده که او ترجیح میدهد تمام دار و ندارش را بدهد و دمی بیاساید! «حسن خلق» یا همان خوش اخلاقی، صفتی است که حقیقتاً خوشبختی به ارمغان می آورد و بدخلقی، طعم نعمات را تلخ میکند. اما چرا «خوشا به حال کسی که خوش اخلاق است؟ ».